40البته دشوارى كسب اخلاص در سفر حج و ديگر اعمال عبادى موجب نمى‌شود كه ما در پى تحصيل آن نباشيم، بلكه مى‌بايست با تلاشى مضاعف در اين راستا حركت كنيم و پس از شناسايى آفت‌ها به مقابلۀ جدّى با آن‌ها برخيزيم؛ زيرا همان‌گونه كه پيشتر اشاره شد، اعمال غير مخلصانه مورد قبول درگاه خداوند قرار نخواهد گرفت.
امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد: «قَالَ اللَّهُ - عَزَّ وَ جَلَّ - أَنَا خَيْرُ شَرِيكٍ، مَنْ أَشْرَكَ مَعِي غَيْرِي فِي عَمَلٍ عَمِلَهُ لَمْ أَقْبَلْهُ» ؛ 1«خداوند متعال فرموده است: من بهترين شريك هستم، هركس در عمل خود براى من شريك بياورد، هرگز آن را نمى‌پذيرم. . . .»
پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله، افزون بر توصيۀ حج‌گزاران به كسب اخلاص و دورى از ريا و خودنمايى، خود نيز در پى تحصيل اين خصلت نيكو بود و مأموريت يافت كه به مردم اعلام كند: «إِنِّي أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ اللّٰهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّينَ» ؛ 2«من مأمور شده‌ام كه خدا را بپرستم و براى او دين را خالص گردانم.»
لبيك‌هاى مكرر از كسانى حقيقت دارد كه نداى حق را به گوش جان شنيده و به دعوت اللّٰه تعالى به اسم جامع جواب مى‌دهند.
مسأله، مسألۀ حضور در محضر است و مشاهدۀ جمال محبوب
انس بن مالك مى‌گويد: «پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله، پس از تهيۀ ابزار و وسايل مورد نياز و تهيۀ حوله‌اى كه قيمت آن چهار درهم يا كمتر از آن بوده، آمادۀ حركت براى سفر حج شد؛ در آن هنگام روبه درگاه خداوند نموده، چنين گفت:
«اللّهُمّ حَجَّةً لاَ رِيَاءَ فِيهَا وَ لاَ سُمْعَةَ» . . .» ؛ 3«خدايا! حجّى را انجام مى‌دهم كه از خودنمايى و كسب عنوان و اعتبار دور است.» متأسفانه، هرچه بر عمر حج و تاريخ اسلام مى‌گذرد، شاهد دور شدن و فاصله گرفتن جمع زيادى از حج‌گزاران از اين سيرۀ نبوى مى‌شويم؛ اين است كه مى‌بينيم پيامبر خدا صلى الله عليه و آله با علم و آگاهى دقيق از نيت و باطن اين گروه از راهيان به ديار كعبه و حرم، فرمود:
«يَأْتِي عَلَى النّاسِ زَمٰانٌ يُحِجّ أَغْنِيَاءِ أُمَّتِي لِلنُّزْهَةِ، أَوْسَاطُهَا لِلتِّجَارَةِ، فُقَرَاؤُهُمْ لِلرِّيَاءِ وَ السُّمْعَةِ» . 4