5

شماره شصت و دوم

سرّى از اسرار حج

در متون اوليۀ دينى؛ يعنى آيات و روايات، گاه صريح و گاه به صورت اشاره، به اسرار عبادات پرداخته شده، بر اين اساس، دانشمندان مسلمان، با الهام از آنها، يكى از مهمترين موضوعات پژوهش وتحقيقات خود را «بررسى اسرار عبادات» قرار داده‌اند. يكى ازكسانى كه به اين موضوع پرداخته، حكيم قائنى است.

ميرزا ابو جعفر كافى بن محتشم بن عبد الملك بن محمد بن نظام الدين قائنى دُرخچى، فيلسوف خراسانى، از فلاسفۀ عصر صفوى درقرن يازدهم هجرى قمرى است. او از شاگردان ميرفندرسكى (متوفاى 1050ق.) و معاصر شيخ حرّ عاملى (متوفاى 1033ق.) است

وى داراى 9 اثر و تأليف است؛ از جمله، مجموعه شعرى دارد به نام «خردنامه» و مهمترين اثرش «التسهيل» است. و نيز رسالهاى دارد به نام «اسرار العباده» كه دربارۀ حقيقت نماز، احكام و. . . نوشته و آن را در پنج فصل سامان داده است. 1

بخشى از فصل پنجم آن، در «اسرار حج» نوشته شده، كه اين نوشتار، ترجمه و شرحى از آن است. اميدكه اهل معرفت را مفيد افتد! 2