13به گفتۀ اين آيه، بالا بردن پايه‌هاى كعبه و بازسازى آن، عبادتى خالصانه بوده كه حضرت ابراهيم و اسماعيل انجام داده‌اند؛ به طورى كه براى اين عمل هيچ پاداشى از خدا نطلبيدند، بلكه فقط گفتند: «پروردگارا! اين خدمت را از ما بپذير.»

چند نكته

الف: از آنجاكه حضرت اسماعيل هنگام هجرت كودكى خردسال بود و توان كمك كردن در بازسازى كعبه را نداشت، بازسازى كعبه زمانى آغاز شد كه او به حدّى از رشد رسيد تا بتواند پدر پير خود را در اين عمل مقدس يارى نمايد. پس امر بازسازى كعبه بعد از سال‌ها هجرت انجام شد. مؤيد اين مطلب روايتى است از امام صادق عليه السلام كه فرمود: «فَلَمَّا بَلَغَ إِسْمَاعِيلُ مَبْلَغَ الرِّجَالِ أَمَرَ اللَّهُ إِبْرَاهِيمَ عليه السلام أَنْ يَبْنِيَ الْبَيْتَ» . ¹ب: از تعبير يَرْفَعُ إِبْرٰاهِيمُ الْقَوٰاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ فهميده مى‌شود كه شالوده‌هاى خانۀ كعبه وجود داشته و كار ابراهيم بالا بردن پايه‌هاى اين خانه بوده است.

ج: از اين‌كه ابراهيم فاعل يرفع قرار داده شده و اسماعيل با فاصله، عطف بر ابراهيم گرديده، دانسته مى‌شود كه مأموريت اصلى بر دوش ابراهيم بوده و اسماعيل كمك‌كار و ياور او بوده است.

6 - ابراهيم و تطهير خانۀ خدا

وَ عَهِدْنٰا إِلىٰ إِبْرٰاهِيمَ وَ إِسْمٰاعِيلَ أَنْ طَهِّرٰا بَيْتِيَ لِلطّٰائِفِينَ وَ الْعٰاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ . ²وَ طَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطّٰائِفِينَ وَ الْقٰائِمِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ . ³از اين آيات برداشت مى‌شود كه ابراهيم فرمان يافت خانۀ خدا را از هرگونه آلودگى ظاهرى و معنوى پاكيزه كند. به نظر مى‌رسد مراد از تطهير، طهارت ظاهرى و معنوى است؛ زيراكه:

اولاً: امر به طهارت ( طَهِّرْ ) در هر دو آيه، اطلاق دارد و هيچ دليلى نداريم كه تطهير را حمل بر طهارت ظاهرى كنيم.

ثانياً: از آنجاكه تطهير بيت براى اين سه دسته ( طٰائِفِينَ، قٰائِمِينَ وَ رُّكَّعِ السُّجُود ) منظور