14شده، فهميده مى‌شود كه كعبه جاى عبادت خداست و هر چه كه با طواف و نماز براى خدا منافات دارد، بايد پاك سازى شود؛ خواه آلودگى ظاهرى باشد يا آلودگى معنوى و اصلاً امر به تطهير براى اين است كه زائران خانۀ خدا، تنها او را عبادت كنند و جز به او نينديشند.

ثالثاً: صدر آيۀ دوم؛ يعنى وَ إِذْ بَوَّأْنٰا لِإِبْرٰاهِيمَ مَكٰانَ الْبَيْتِ أَنْ لاٰ تُشْرِكْ بِي شَيْئاً وَ طَهِّرْ بَيْتِيَ. . . ¹شاهد ديگر بر اطلاق مذكور است.

از اين‌كه «أَن» در آيه تفسيرى است و نكره در سياق نهى واقع نشده، برداشت مى‌شود يكى از مصاديق بارز آن، تطهير خانۀ خدا از شرك و كفر است؛ يعنى اى ابراهيم نه تنها خودت نبايد در كنار كانون توحيد هيچ شريكى براى من قرار دهى، بلكه خانۀ مرا به‌گونه‌اى پاك‌سازى كن كه ديگران هم تنها مرا عبادت كنند.

شاهد ديگر، بخشى از روايتى است كه از امام صادق عليه السلام در ذيل آيۀ شريفه نقل شده كه در تفسير كلام خداوند؛ . . . أَنْ طَهِّرٰا بَيْتِيَ لِلطّٰائِفِينَ. . . فرمود: «نَحّ عَنْهُ الْمُشْرِكِينَ» . ²رابعاً: بيشتر مفسّران بزرگ؛ چه از شيعه و چه از سنى، به اين اطلاق تصريح كرده‌اند ³كه اگر ابراهيم مسؤول تطهير خانۀ خدا شد و پيامبر خاتم صلى الله عليه و آله در زمان خود ساحت قدس كعبه را از هرگونه بت و بت‌پرستى پاك‌سازى كرد، ما هم بايد در زبان و عمل اين مكان مقدس را از هرگونه مظاهر شرك و كفر دور نگه داريم.

7 - دعاهاى ابراهيم در كنار خانۀ خدا

دعاها و خواسته‌هايى كه حضرت ابراهيم در كنار خانۀ خدا داشت، به دو دستۀ زير قابل تقسيم است: ⁴* دعاهايى كه پيش از بازسازى كعبه كرد.

* خواسته‌هايى كه بعد از بازسازى خانۀ خدا از درگاه پروردگار داشت.

ظاهراً دستۀ نخست از خواسته‌ها و دعاها، مربوط به آبادانى مكه است. از اين رو بيشتر جنبۀ مادى دارد و از آنجا كه در آبادانى هر منطقه، ابتدا لازم است در آنجا امنيت، ارزاق، زمينۀ كسب و تجارت و نيز توجه و تمايل افكار عمومى به آن منطقه دارد، ابراهيم عليه السلام وقتى وضع جغرافيايى آن منطقه را ديد، دست به آسمان گرفت و از درگاه الهى براى آبادانى مكه دعاهايى كرد: