27نارضايتى‌هاى اين و آن بتواند عبادتى مقبول باشد و «حاجى» صفتى نيست كه به آسانى زينت‌بخش شخصيت هر مسافر سرزمين وحى گردد. «حاجى» شدن؛ يعنى متّصف شدن به همۀ فضيلت‌هاى اخلاقى و ارزش‌هاى انسانى و مصون بودن از همۀ رذيلت‌هاى اخلاقى و رها شدن از اسارت‌هاى نفسانى.
براى اتصاف به صفت «حاجى» و دست‌يابى به چنين مقام والايى، بايد زحمت‌ها كشيد و رنج‌ها متحمّل شد. از خود به درآمد و با خدا يكى شد.
ناخالصى‌هاى وجود را در آتش عشق سوزاند و مصفّا شد. دل را از هرآنچه غير حق است، خالى كرد و بذرهاى محبت محبوب را در آن نشاند. جسم و جان را در درياى رحمت پروردگار، تغسيل و تطهير كرد. لباس نشان را از تن به‌در آورد و با تن‌پوشى از «سفيدى» بى‌نشان شد. 1در برابر همۀ وسوسه‌ها و تمايلات درونى و كشش‌هاى نفسانى، عافيت‌جويى‌ها و راحت‌طلبى‌ها ايستادگى كرد و با ايمان استوار و توكّل راسخ، نيتى خالص و انگيزه‌اى مقدس، لحظه‌اى از تلاش 2در عرصه‌هاى صدق و صفا و مروّت و ايثار غافل نماند. 3اگر به حقيقت به «حج» آمده‌اى و مى‌خواهى به منزلت و مقام «حاجى» مفتخر شوى و نشان عزّت ارزشى را درون سينه‌ات جاى دهى، مى‌بايد تمرين و تجربۀ ديگرى را آغاز كنى.
تو خود نيك مى‌دانى كه بَلِ الْإِنسَانُ عَلَى نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ 4و ديگران نيز مى‌دانند و همۀ روان‌شناسان و روان درمانگران نيز بيان مى‌دارند كه اساسى‌ترين آسيب‌هاى شخصى و مهم‌ترين آفات اخلاقى و مستعدترين زمينه‌هاى كژ روى و انحرافات رفتارى انسان در همۀ زمان‌ها و مكان‌ها،