24اذعان و اعتراف به عزّت و بزرگى خداوند و كوچكى و ذلّت انسان در برابر حضرت بارى تعالى، بيان بندگى خالص مخلوق است در برابر خالق و سرتاسر حج، مشق توحيد و درس عبوديت مسلمان مؤمن است.
حجّ انبيا عليهم السلام
«بَيْتِهِ الحَرَامِ. . . وَاخْتَارَ. . . وَوَقَفُوا مَوَاقِفَ أَنْبِيَائِهِ» . (خطبۀ 1)
«دعوت شوندگان به حجّ بيت الحرام. . . كسانى هستند كه. . . در جايگاه وقوف انبياى الهى وقوف مى‌كنند.»
حضرت در اين خطبه، فريضۀ حج را پيروى انبياى الهى شمرده و وقوف آنان را در اين سرزمين و انجام حج بيان مى‌فرمايند. در روايتى ديگر در كتاب فروع كافى، جلد 4، ص214 آمده است كه: نوح عليه السلام هنگامى كه كشتى‌اش دچار طوفان سهمگين بود، مراسم حج را به جاى آورد.
موسى عليه السلام با هفتاد پيامبر براى حج احرام بست.
يونس عليه السلام در آغاز حج «لَبَّيْكَ كَشّٰافَ الْكُرَبِ اْلعِظٰامِ لَبَّيْك» گفت.
عيسى بن مريم عليه السلام حجّش را با «لَبَّيْكَ يٰا ذَا الْمَعٰارِجِ لَبَّيْك» آغاز نمود.
داوود عليه السلام وقتى بر بالاى كوه، موجِ جميعت طواف كننده را ديد، دست به دعا بلند كرد.
سليمان عليه السلام با حضور انس و جنّ، مناسك حج را به جا آورد.
حج، بازار بندگى خداوند
«يُحْرِزُونَ الْأَرْبَاحَ فِي مَتْجَرِ عِبَادَتِهِ» . (خطبۀ 1)
«دعوت شوندگان حج بيت الحرام. . . سودهاى فراوان در اين بازار عبادت خداوند به دست مى‌آورند.»
امام خمينى قدس سره: «مراتب معنوى حج، كه سرمايۀ حيات جاودانه است و انسان را به افق توحيد و تنزيه نزديك مى‌كند، حاصل نخواهد شد مگر آنكه دستورات عبادى حج به طور صحيح و شايسته و مو به مو عمل شود.» 1حج، بهاى بهشت
«جَعَلَهُ اللّٰهُ. . . وُصْلَةً إِلَى جَنَّتِهِ» . (خطبۀ 192)
«خداوند حج را وسيله‌اى. . . براى رسيدن (بندگان) به بهشت خويش قرار داد.»
براى وصال و راهيابى به جنّت و بهشت، قيمت و بهايى لازم است كه حجّ مقبول به فرمودۀ حضرت، يكى از آنهاست و اين جنّت، جنّت اوست. جنّت خاصّ اوست.
حج، بهترين وسيلۀ تقرّب به خداوند
«إِنَّ أَفْضَلَ مَا تَوَسَّلَ بِهِ الْمُتَوَسِّلُونَ إِلَى اللّٰهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى. . . وَحَجُّ الْبَيْتِ وَاعْتِمَارُهُ» . (خطبۀ 110)