23به فرمودۀ حضرت دراين خطبه، توسل به خداوند سبحان اسباب و وسايلى مى‌خواهد (وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ) كه به ده مورد از بهترين آنها اشاره مى‌فرمايند و حج و عمره، از جملۀ اين وسايل ده‌گانه است كه باعث توسّل و تقرّب به خداوند بارى تعالى مى‌گردند.
جايگاه انبياى الهى
«بَيْتِهِ الحَرَامِ. . . وَاخْتَارَ. . . وَوَقَفُوا مَوَاقِفَ أَنْبِيَائِهِ» . (خطبۀ 1)
«خداوند برگزيدگانى را به حج دعوت نمود كه. . . بر جايگاه انبياى الهى قرار گيرند.»
شايد كعبه تنها جايگاهى است كه همۀ انبياى الهى از آدم عليه السلام تا خاتم صلى الله عليه و آله در آن حضور يافته و به فرمان الهى حجّ بيت اللّٰه را انجام داده‌اند.
جايگاه كعبه در اسلام
«جَعَلَهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ لِلْإِسْلَامِ عَلَماً» . (خطبۀ 1)
«خداوند سبحان، كعبه را نشانه‌اى گويا براى اسلام قرار داد.»
جايگاه و ارزش كعبه در اسلام، موقعيت پرچم و درفش هر قدرت و هر مكتبى است. لذا اين علم همواره بايد بر پا و برافراشته بماند تا نشان از بر پايى و قدرت و شكوه اسلام باشد.
جهاد ناتوانان
«. . . وَالْحَجُّ جِهَادُ كُلِّ ضَعِيفٍ» . (حكمت 136)
«حج جهاد هر ناتوان است.»
على عليه السلام با اين بيان، حج را مرتبه‌اى از جهاد فى سبيل اللّٰه قرار مى‌دهند كه مفهوم انجام حج را پيروزى بر سپاه دشمنِ در كمين مى‌توان شمرد. بيانى كه هم اهمّيت و ارزش حج را بيان مى‌كند و هم افراد ناتوان را از نااميدى و دورى از مسؤوليت شركت در جنگ، بر حذر مى‌دارد.
حجّ آدم
«. . . ثُمَّ أَمَرَ آدَمَ عَلَيْهِ السَّلَام وَوَلَدَهُ أَنْ يَثْنُوا أَعْطَافَهُمْ نَحْوَهُ» . (خطبۀ 192)
«سپس آدم عليه السلام و فرزندانش را فرمان داد كه به سوى كعبه بيايند.»
حضرت آدم عليه السلام و فرزندانش نيز به فرمان خداوند به اين امتحان الهى تن دادند و به سوى آن روى آوردند، حج گزاردند و مورد احترام و تبريك فرشتگان قرار گرفتند و در پى آدم عليه السلام ساير پيامبران الهى، اين فرمان خداوند را لبيك گفتند.
حج، اعتراف به عزّت خداوند
«حَجَّ بَيْتِهِ الحَرَامِ. . . وَجَعَلَهُ. . . وَإذْعَانِهِمْ لِعِزَّتِهِ» . (خطبۀ 1)
«حجّ بيت الحرام. . . كه خداوند نشانۀ اعتراف مردم به عزّت و بزرگى خويش قرار داد.»