40حج اكبر، روز عرفه بود، سيح (كوچيدن) چهار ماه و يك روز مىباشد. . . .» 1در مسند زيد از ايشان عليه السلام روايت است:
«هر كه وقوف در عرفه با مردم را از دست بدهد و شب هنگام بيايد و در جمعى از مردم، پيش از انصراف امام باشد، حج را درك كرده است.» 23 - اعمال منا
در منا سهكار برحاجى واجب است:
رمى و قربانى و حلق يا تقصير (تراشيدن يا كوتاه كردن موى سر) . در مورد دومين و سومين عمل، احكام فقهى از امير مؤمنان آمده، ولى در مورد نخست، بر خبرى از امام دست نيافتم. از امام دربارۀ قربانى (هَدْى) احكام بسيارى آمده كه در ضمن مسائل آتى آن را ذكر مىكنيم:
كمترين قربانى كه مجزى است
از ايشان روايت است كه فرمود:
شتر و گاو و بز «ثنيه» و ميش «ضأن» باشد 3؛ يعنى بنابر اعتقاد مشهور، شتر پنج سال را تمام كرده، وارد شش سال شده باشد. بز و گاو يكساله و داخل سال دوم شده باشند، جذع، پس از يكسالگى و ورود به دوسالگى است. رأى فقها اين است كه كمترين قربانى كه مجزى است، بايد در اين سن و سال باشد. 4شروط قربانى
فقها شروطى را براى قربانى گفتهاند. محقق در شرايع مىگويد: «شرط سوم آن است كه سالم باشد؛ پس يك چشم و لنگى كه آشكارا بلنگد و آنچه شاخش از داخل شكسته يا گوشش بريده است، مجزى نيست. همچنين نرهايى كه اخته شدهاند يا لاغرى كه بر پهلوهايش پيه نباشد و. . . ، مستحب است فربه باشد، كه در علفزار نگهدارى مىشود و در آنجا مىخوابد و مىچرد. . . .» 5در اينباره اخبار صحيحى از اميرمؤمنان عليه السلام آمده كه مورد استدلال فقهاست و احاديث ضعيفى نيز وجود دارد كه در كنار ادلۀ خود آوردهاند، 6مانند:
«براى اطمينان از سلامت قربانى، چشم و گوشش وارسى شود، اگر چشم و گوش سالم باشند، قربانى كامل است و اگر شاخش شكسته باشد يا پايش را به طرف قربانگاه بكشد، مجزى نيست.» 7