41مبادلات تجارى و بازرگانى بيگانه با كشورهاى اسلامى موجب ايجاد سلطه و نفوذ اقتصادى و زمينه‌ساز استثمار مى‌شود لذا قرآن كريم براى جلوگيرى از حاكميت كفار بر مسلمانان مى‌فرمايد:
. . . وَلَنْ يَجْعَلَ اللّٰهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً 1
«و هرگز خداوند براى كفار، سلطه بر مؤمنين قرار نداد.»
بر همين اساس، مفسران و علماى اسلامى، هرگونه روابط سياسى، فرهنگى و اقتصادى كه زمينه‌ساز سلطه و حاكميت بيگانگان بر جامعۀ مسلمين باشد را تحريم كرده‌اند و ما در تاريخ معاصر ايران اسلامى شاهد موضعگيرى صريح و قاطعانۀ علماى بزرگ اسلام به‌ويژه فقهاى تشيع در اين رابطه بوده‌ايم؛ نظير فتواى تاريخىِ تحريم تنباكو، مبارزات سيد جمال‌الدين اسدآبادى، مرحوم شهيد مدرس و آيةاللّٰه كاشانى و سرآمد همۀ آنها مبارزات قاطعانه و پيروزى امام خمينى قدس سره در تحريم و مبارزه با قرارداد كاپيتولاسيون و ديگر قراردادهاى نفتى، تجارى و اقتصادى رژيم پهلوى با بيگانگان و تداوم اين مبارزات ضد استعمارى در عصر انقلاب اسلامى و قطع رابطه با اسرائيل و آمريكا و برخى كشورهاى اروپايى در مقاطعى از دوران انقلاب، به دليل مواضع خصمانۀ آنها بر ضدّ جمهورى اسلامى ايران.
اكنون با توجه به ابعاد گوناگون سلطۀ خارجى بر بازار مسلمين و آثار سوء ناشى از واردات و مصرف كالا و خدمات بيگانه در جامعۀ اسلامى، ضرورت تجديد نظر در روابط تجارى - بازرگانى با كشورهاى استثمارگر احساس مى‌شود و اين موضوع مى‌تواند در كنگره عبادى - سياسى حج مورد بررسى و گفتگو ميان كشورهاى اسلامى قرار گيرد تا زمينه‌هاى تفاهم و همكارى ميان كشورهاى مسلمان براى مبادلات متقابل و تأسيس بازار مشترك اسلامى فراهم گردد.
اصولاًيكى از منافع عظيم و بلند مدّت حج، مطالعۀ روش هاى مناسب براى قطع سلطه و استثمار كفار از جامعۀ مسلمين مى‌باشد و بهترين موقعيت براى تبادل نظر و تصميم‌گيرى مناسب، ايام برگزارى حج است كه اعمال و مناسك حج را با فلسفه و اهداف واقعى آن، كه مبارزۀ علمى و مستمر با استكبار جهانى و قطع سلطۀ كفار بر مسلمين است، همراه سازيم.
بنابراين تشكيل بازار مشترك مسلمين و عرضۀ كالاها و خدمات براى