33«خانۀ كعبه اوّلين خانهاى است كه معبد مردم قرار داده شده و نماز در آن با فضيلتتر از نماز در غير آن است خانۀ كعبه از نظر زمان قديمىترين مسجد است و اين خانه از هنگامى است كه خدا دنيا را آفريد.
پس اين خانه همان خانهاى است كه خدا از تمام خانهها برگزيده است، و براى آن است سرّ اوّليت در ميان همۀ معبدها كه 120 هزار پيامبر، غير از اولياى الهى، بر آن طواف كردهاند.
هيچ پيامبر و وليى نبوده است كه به اين خانه و بلد حرام تعلّق خاطرى نداشته باشد پس يقيناً اين خانه موطن ظهور دست خدا ولى حقّ و وديعۀ الهى است پيامبر اكرم - ص - درخصوصاين خانه فرمود: «به خدا كه تو بهترين زمين خدا و محبوبترين زمين نزد خدا هستى و اگر مرا از تو خارج نمىكردند من هرگز از تو خارج نمىشدم.» پس اگر كسى اين خانه را ببيند ولى بر حالت الهى و نورانى وى نيفزايد، از بركت خانه چيزى عايد او نشده است؛ زيرا اين خانه خزانۀ خدا از بركات و هدايت است.» 1اسامى كعبه و ساير مناسك حج
هر يك از اسامى موجود براى كعبه يا ساير مناسك حج، وجه تسميۀ خاصّى داشته و هر كدام بيانگر حقيقتى است.
از آنجا كه اين مناسك، اعمال عبادى و دينى است، اولياى دين مىتوانند وجه نامگذارى آن را بيان كرده و به بيان حكمت و اسرار موجود در اين تسميه بپردازند. و لذا آنچه عرفا در اين خصوص گفتهاند يا ترجمه و توضيح متن روايتى است و يا با توجّه به مضمون روايت، از آن برداشتى ذوقى و عرفانى كردهاند.
اكنون به بيان مضامين بعضى از اسمهاى موجود و وجه تسميۀ آن مىپردازيم:
كعبه؛ معناى مكعّب و مربّع است، و مربّع بودن كعبه بدان جهت است كه «بيت المعمور» مربع است و كعبه مقابل آن قرار دارد. مربّع بودن بيت المعمور از اينرو است كه مقابل «عرش خدا» است و آن مربع است. و مربع بودن عرش بدين خاطر است كه «كلمات الهى» كه اسلام بر آن بنا نهاده شده چهارتا است كه عبارتند از:
«سبحان اللّٰه» ، «الحمد للّٰه» ، «لا إلٰه إلّااللّٰه» و «اللّٰه اكبر.»
بيت اللّٰه الحرام؛ اين نامگذارى بدان جهت است كه مشركان از ورود به اين منع شدهاند و داخل شدن مشركين بر آن حرام است.
البيت العتيق؛ عتيق يعنى رها شده و