52

بررسى:

در سخنان ايشان مطالبى قابل توجه است كه مهمترين آنها عبارتند از:

1 - متأسفانه ايشان اين معنا را به شيخ در خلاف، تهذيب و استبصار نسبت داده است.

سخن شيخ را در خلاف نقل كرديم و سخن ديگر ايشان را در تهذيب خواهيم آورد. و شگفتا كه اين نظر را به «اكثر» نسبت مى‌دهد! و شگفت‌تر منسوب دانستنش به تذكره و منتهى است.

نخستين كسى كه اين موضوع را بسيار مفصّل مورد بحث قرار داده، مرحوم نراقى در مستند است. اما ايشان اقوال فقها را صحيح نقل نكرده است؛ مثلاً مى‌توانست به غايةالمراد شهيد رجوع كند كه چهار نظر در آن مطرح شده است. ¹به نظر مى‌رسد كه اين عالم بزرگوار توجه چندان به مقصود قائلان نكرده و بيشتر به اجتهاد خود در نقل اقوال تكيه كرده است.

متأسفانه غالب فقهاى بعدى نيز اقوال فقهاى گذشته را از قول مرحوم نراقى نقل كرده و به منابع اصلى رجوع ننموده‌اند. ²و مهمتر اين كه بخشى از عبارت نراقى را، صاحب جواهر