16و پرارزشتر و يا بدتر و شرآفرين‌تر از عمل معرفى شده است، آنجا كه رسول خدا - صلى اللّٰه عليه وآله - فرموده است:
«نيّة المؤمن خيرٌ من عمله، ونيّة الكافر شرٌّ من عمله، وكلُّ عامل يعمل على نيّته» 1«نيت فرد با ايمان از عمل او نيكوتر و كارسازتر و نيت كافر از عمل او بدتر و آسيب‌آفرين‌تر است و هر فردى كه دست‌اندركار عملى مى‌گردد بر اساس نيت خود آن را پى‌ريزى مى‌كند.»
روايات فروانى در كتبِ حديث فريقين دربارۀ سازندگى و يا ويرانگرى نيّتِ خوب يا بد و نقش آن در تعالى و يا انحطاط و صعود و يا سقوط اعمال به چشم مى‌خورد، مبنى بر اين كه تعاليم و فرهنگ اسلامى به عمل آدمى (چنانكه به گفتار) نمى‌نگرد؛ بلكه نيت او را ملاك ارزش آن معرفى كرده كه چنان عملى را با چه هدفى برگزار مى‌كند.
مُحرمى كه مى‌خواهد با حرم مَحرم گردد و در حريم آن درآيد، در ميقاتِ مشخصى، پلشتى و پليدى و حتى جامه‌هاى عادى را بايد از خود بسترد و خود را از وابستگى به لباس دلخواه خويش برهاند و هرچه بيشتر بكوشد كه نيت خود را از هرگونه شوائب، جز تقرب به حضرت بارى تعالى بپالايد و ناچيزترين خاطره‌اى كه به ريا و تظاهر آميخته است به دل خود راه ندهد، و اين نيتِ ناب و خالص را تا پايان مناسك حج، و حتى پس از آن در زندگانىِ عادى استمرار بخشد.
در حوزۀ احساس، احرام داراى دو مظهر و شعار است:
- شعارى كه چشم‌نواز است و حسّ بينايى را برمى‌انگيزد.
- شعار ديگرى كه سامعه را نوازش كرده و نيروى شنوايى را هشدار مى‌دهد.
شعارهاى چشم‌نواز و سامعه‌برانگيز دست به دست هم داده و اين دو نيرو را كه كارسازترين و فراگيرترين قواى حسى است و عوائدى سرشارتر و گسترده‌تر نصيب آدمى مى‌سازد به خود جلب مى‌كند؛ و صحنه‌اى را مى‌پردازد كه هم ديدگان و هم سامعه را به خود مشغول ساخته و انعكاسهاى نورانى و درخشان در دلها پديد مى‌آورد.
شعارى كه نيروى بينايى را به تحركى نو وامى‌دارد، عبارت از خلع و لُبسى است كه سزا است نه تنها در برون وجود زائر انجام گيرد؛ بلكه شايان آن است كه اين تحول در درون و دل و جان آدمى صورت پذيرد، پس از خلع و بركندن جامه‌اى كه بر تن داشت دو تكه پوشاكى كه برش و دوخت را بدان آشنايى نيست دربر كند؛ و پيش از آن كه دو جامۀ ساده