14و فرومايگى شخصيت آنها بر سر چانهزدنها سر برمىآورد مىكشاند. نظاره كنندگان چنين زوارى مىپندارند اين حاجيان جز خريد و فروش و سوداگرى، سوداى ديگرى در سر ندارند.
بايد با حرم مَحْرم گشت و بر صحن و درون درآمد؟
آيا آن كه عازم ديدار خانۀ خدا است و با طواف و گردش پيرامون آن و «سعى» و كوشش در جهت دستيابى به مقصد و مقصود و عذر «تقصير» در پيشگاه او مىباشد، بدون قيد و شرط مىتواند خود را به حريم حرم نزديك ساخته و بدون رخصتى كه منطبق با شؤون اين سرزمين مقدس است، بر آن وارد شود؟
عرصه و حياط اين خانه چهار فرسخ در چهار فرسخ است و بايد براى درآمدنِ بر آن، از مرزهاى ويژهاى كه مجاز است عبور كند، آنهم با شرايط و آيينهايى خاص كه براى سراسر وجود زائر از برون و درون مقرر گشته است. بايد خود را به يكى از «ميقات» ها برساند تا جواز عبور دريافت كند و براى دريافت چنان جوازى براى گذر ناگزير است برون و درون را بپيرايد و مُحْرِم شود تا مَحْرم گردد.
هرچند ميان فقها دربارۀ تبيين مفهوم «احرام» ، اختلاف نظر وجود دارد، عدهاى بر آنند كه احرام امرى است مركّب كه از عناصرِ متعدد تشكل مىيابد؛ يعنى نيت، تلبيه، و پوشيدن بدن به دو پوشاك برش نايافته و نادوخته و بىرنگ و بو.
نيّت:
سهم نيّت در فراهم آوردن جواز ورود بر حرم، به قدرى است كه از فقيه بىعديل دوران اخير يعنى شيخ مرتضى انصارى - اعلى اللّٰه مقامه - نقل شده، ايشان لبّ لبابِ احرام و مدخل مهم تلبيه را عبارت از آن دانسته و مىگويد:
«عزم و تصميم بر ترك محرمات و آماده و بسيج كردن و مجهز ساختن خود در جهت چنان تروكِ حقيقت احرام را مىپردازد. و اگر مُحرم آهنگ دستيازى به يكى از اين محرمات را در نيتِ خود دخالت دهد، احرام او باطل و فاقد هرگونه ارزش و اعتبار است؛ چنانكه اگر در روزهدارى قصد كند به برخى از كارهايى كه روزه را باطل مىسازد روى آورد، روزهاش باطل و بىاعتبار مىباشد. هرچند كه دربارۀ اين سخن مناقشاتى در فقه وجود دارد؛ ليكن در مجموع