42افزون بر آنچه كه در بندهاى بالا ذكر گرديد، برخى امور ديگر نظير سخنرانيهاى آن حضرت و همچنين ايجاد مؤاخات (برادرى) ميان مسلمانان، آن هم در مقرّ جديد آن حضرت در نشر و گسترش اسلام بهرۀ شايانى داشت.
بنابر نقل طبرى 1خطبهاى كه پيامبر - ص - در قبا ايراد فرمود، نخستين خطبۀ آن حضرت بود، امّا اوّلين سخنرانى پيامبر اكرم - ص - پس از ورود به مدينه، بدين مضمون است:
«اى مردم! براى فرداى قيامت خود چيزى پيش فرستيد، مىدانيد كه خداوند شما را در بازار قيامت خواهد خواند و گلّۀ بىچوپان شما را فرا مىخواند در حالى كه او را هيچ مترجمى نيست و حاجبى نباشد كه جلو او را سد كند، سپس پروردگارش بدو فرمايد: مگر فرستادهام به سوى تو نيامد و تو را آگاه نساخت؟ مگر تو را مال و ثروت نداده بودم و بر تو افضال نكرده بودم؟ پس تو براى خود چه كار كردى؟
آنگاه او به راست و چپ نظر مىاندازد و چيزى نمىبيند، سپس روبروى خود را مىنگرد و غير دوزخ نمىبيند. بنابر اين هر كه مىتواند ولو با بخشيدن پارهاى خرما خود را از آتش دوزخ دور بدارد، حتماً دست به كار شود. و هر كه نتوانست از گفتن سخنى نيك دريغ ندارد كه به ازاى هر حسنه ده حسنه همانند آن به شما داده مىشود تا هفتصد برابر. والسلام عليكم ورحمة اللّٰه وبركاته.»
خطبۀ دوّم پيامبر - ص - در مدينه نيز چنين بوده است:
«حمد و سپاس از آنِ خداست، او را مىستايم و از او مدد مىجويم، از بديهاى خود و كردارهاى زشت به خداوند پناه مىبريم. هر كه را خدا هدايت كرد او را گمراه كنندهاى نيست و هر كه را گمراه فرمود براى او رهنمايى نيست. و به يكتايى خداى بىانباز گواهى مىدهم. بهترين سخن، (آيات) كتاب خداى تبارك و تعالى است.
رستگار شد آن كه خدا در دلش قرآن را بياراست و پس از كفر ورزيدنش به نعمت اسلام برخوردارش ساخت و خداوند اين قرآن را بر سخن مردم ترجيح داد و برگزيد، كه قرآن بهترين حديث و بليغترين است. آنچه خدا دوست دارد، دوست بداريد و از بُنِ جان به خدا مهر بورزيد و از كلام و ذكر خدا ملول نگرديد و دستهاتان را از آن دور نداريد.
بدانيد از هر آنچه خداوند مىآفريند فقط قرآن است كه برمىگزيندش و خداوند آن را بهترين اعمالش ناميده و آن را از بندگانش برگزيده و سخنى نيك است و در آن همۀ حلال و حرامها براى مردم به شرح آمده است.