50 زيارتگاه خرقۀ پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم در قندهار

از مشهورترين و بلكه مهم ترين زيارتگاه هاى حاوى آثار پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله وسلم در افغانستان، زيارتگاه خرقۀ شريفۀ قندهار است. در اين زيارتگاه خرقه اى نگهدارى مى شود كه از آنِ رسول الله دانسته شده و داستان مفصّلى در چگونگى رسيدن آن به قندهار نقل شده است.

گفته اند اين همان خرقه اى است كه پيامبر و اهل بيت ايشان، با دست خود دوخته بودند و پس از وفات آن حضرت، امام على عليه‌السلام طبق وصيّت ايشان، خرقه را به اويس قرنى داد و او آن را پوشيد. پس از وفات وى، خرقه را در غار حِرا نهادند و تا مدت ها در آنجا به امانت گذاشته و نگهدارى مى شد، تا اينكه يكى از صالحان به نام شيخ دوست محمد، آن را از مكه به بغداد منتقل كرد. ¹البته اين خرقه بعدها به فيض آباد بدخشان انتقال يافت و در آنجا زيارتگاهى مخصوص آن ساخته شد كه تا امروز همچنان باقى مانده است. مراحل انتقال خرقه از بغداد تا بدخشان، در ذيل زيارتگاه خرقه نبوى، در فيض آباد، در ادامۀ مقاله، به تفصيل بيان خواهد شد.

در سال 1181ق. احمد شاه دُرّانى معروف به احمد شاه بابا (حك: 1186 - 1160) ، مؤسس سلسله درانى افغانستان، در بيست و دومين سال سلطنت خود دستور داد تا خرقه را از فيض آباد به قندهار - كه به عنوان پايتخت حكومت خود انتخاب كرده بود - منتقل كنند. سخن مؤلف «تاريخ خرقۀ شريفۀ قندهار» دربارۀ چگونگى حمل خرقۀ نبوى، نشان دهندۀ ميزان احترام و تقدسى است كه اين خرقه نزد مردم افغانستان برخوردار بوده است. او در اين باره مى نويسد:

«در اثناى طى طريق، خرقه را بر پشت اشتر حمل مى كردند و در طول راه، احد من الناس حق راه رفتن در پيش روى اشتر نداشت و نه در نزديكى اشتر حامل خرقه مطهره كسى حق سوار شدن بر اشتر و اسب داشت و در وقت فرود آوردن در هر منزل، گليم و قالين جديد كه قطعاً استعمال شده نمى بود، هموار كرده، صندوق را فرود مى آوردند و در هر فرود آوردن مبلغ كثير تصدق مى كردند و چندين گاو و گوسفند در هر منزل ذبح و خيرات مى كردند و در هر منزل حين فرود آوردن رقعه اى به عبارت صدقه نبشته و حكم آويختن به گردن اشتر حامل آن مى دادند و مى نوشتند كه بالاى اين اشتر كه در يك منزل خرقۀ مطهرۀ نبويه حمل شده است، در جاى آن هيچ فرد حق ندارد سوار گردد و يا بار بنهد كه خلاف حرمت خرقۀ مطهره واقع