26«قُلْتُ لأَبِى جَعْفَرٍ (عليهما السلام) قَوْلُهُ تَعَالَى وَ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً قَالَ: يَكُونُ لَهُ مَا يَحُجُّ بِهِ» . 14. رواياتيكه داشتن زاد و راحله را شرط استطاعت ميدانند؛ مانند روايت امامرضا (ع) :
«فِى كِتَابِهِ إِلَى الْمَأْمُونِ قَالَ: وَ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَ السَّبِيلُ زَادٌ وَ رَاحِلَۀٌ» . 2از رواياتى كه نقل شد، آيا استطاعت عرفى استفاده ميشود يا استطاعت شرعى؟
امام خمينى (قدس سره) در اين باره ميفرمايد:
«لا تكفى القدرۀ العقليۀ فى وجوبه، بل يشترط فيه الاستطاعۀ الشرعيّۀ؛ و هى الزاد و الراحلۀ وسائر ما يعتبر فيها، و مع فقدها لايجب ولايكفى عن حجّۀ الإسلام، من غير فرق بين القادر عليه بالمشى مع الاكتساب بين الطريق، و غيره، كان ذلك مخالفاً لزيّه و شرفه أم لا، و من غير فرق بين القريب و البعيد» . 3«در وجوب حج قدرت عقلى كافى نيست بلكه استطاعت شرعى شرط است، به گونهاى كه اگر زاد و راحله و ساير چيزهايى كه در آن معتبر است، نباشد حجّ واجب نيست و اگر انجام دهد كفايت از حجۀ الاسلام نميكند؛ خواه قادر بر پياده روى باشد يا نباشد، خواه بتواند در ميان راه، با اكتساب، زاد راحله تهيه كند يا نتواند.»
يعنى داشتن زاد و راحله شرط تحقّق استطاعت است و فرقى نيست ميان كسى كه نزديك به مكه يا دور از مكه باشد، حتى در مورد ساكنان مكه نيز داشتن زاد راحله شرط است؛ زيرا ادلّه مطلق است، پس اگر بگوييم براى كسانى كه ساكن مكه هستند داشتن راحله شرط نيست وجهى ندارد.
امام خمينى (قدس سره) نيز همين رأى را دارند و ميفرمايند:
«ومع فقدها (أيالراحلۀ) لايجب ولا يكفى عن حَجّۀ الإسلام. . . من غير فرق بين القريب و البعيد» . 4تزاحم حج با ازدواج
شخصيكه مقدارى پول دارد اما مجرد است و ازدواج نكرده، اگر بخواهد با آن پول مقدمات ازدواج فراهم كند، نميتواند حج برود و اگر حج برود نميتواند ازدواج كند، در اين صورت تكليف