9شيخ صدوق در روايتى از حضرت امام صادق (ع) آورده است:
«آدم (ع) خانه (كعبه) را بنا كرد و آن را پايهگذارى نمود و نخستين كسى بود كه آن را [با پوششى از موى بافته شده] پوشانيد و در آن حج به جا آورد. پس از آدم (ع) ، قوم تبّع آن را پوشانيدند. . .» 1همچنين در احاديث بسيارى، به حج گزاردن موسى (ع) اشاره شده است؛ از جمله:
- ابن عباس گويد: روزى پيامبر خدا (ص) از وادى «ازرق» ميگذشت كه [از همراهان] پرسيد: اينجا چه نام دارد؟ عرض كردند: وادى ازرق است. حضرت فرمود:
«گويى موسى (ع) را مىنگرم كه از سوى گردنه فرود مىآيد و لبيك گويان به سوى خدا مىشتابد» . سپس به تنگۀ «هرشى» رسيدند و پرسيدند: اين تنگه را چه نام است؟ گفتند: تنگۀ هرشى. فرمود: گويى يونس بن متّى (ع) را مىبينم، بر ناقهاى سرخ رنگ و درشتموى، در حالى كه بالاپوشى پشمين در بر دارد و افسار شترش از ليف خرماست و لبيك مىگويد.» 2- ابن عباس در حديث ديگرى آورده است كه آن حضرت فرمود: «گويى موسى را مىنگرم كه لبيك گويان از وادى فرود مىآيد.» 3اما بيشترين تأكيد را در مورد پيوند ميان مناسك حج با سرسلسلۀ يكتاپرستان، حضرت ابراهيم (ع) شاهد هستيم؛ چنان كه قرآن كريم با تعابير گوناگون از آن ياد كرده است و به عنوان نمونه، از آزموده شدن ابراهيم (ع) به «كلمات» الهى و در پى آن، پيوند او با خانۀ خدا سخن مىگويد؛ آنجا كه خداوند متعال مىفرمايد:
وَإِذِ ابْتَلَي إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ * وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَأَمْناً وَاتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّي وَعَهِدْنَا إِلَي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ. 4