11مراسم معنوى، اثرات زيبايى از رحمت الهى، نصيب افراد و جوامع مسلمان مىگردد.
آثار حج، وصال بهشت
«جَعَلَهُ اللّٰهُ. . . وَوُصْلَةً إِلَى جَنَّتِهِ» (خطبۀ 192)
«. . . خداوند حج را وسيلهاى براى رسيدن مردم به بهشت قرار داد.»
حج گزاران و كارگزاران حج، با لبّيك به اين فرمان الهى، درهاى بهشت خدا را به روى خويش مىگشايند.
آثار حج، همبستگى دينى
«فَرَضَ اللّٰهُ. . . وَالْحَجَّ تَقْربَةً لِلدِّين» . (حكمت 252)
«خداوند حج را براى همبستگى مسلمانان واجب گردانيد.»
و نيز حضرت امام هشتم عليه السلام فرمودند: خداوند خانهاش را نقطۀ گردهمايى از شرق و غرب جهان قرار داد تا مسلمانان همديگر را بشناسند. 1تأليف قلوب مسلمين و انس و وحدت ميان آنان و نزديكى و شناخت حال همديگر، از آثار پرشكوه اين فريضۀ الهى است كه حضرت امير عليه السلام بدان اشاره فرمودهاند.
آثار حج، شست و شوى گناهان
«وَحَجُّ الْبَيْتِ وَاعْتِمَارُهُ، . . . وَيَرْحَضَانِ الذَّنْبَ» . (خطبۀ 110)
«حج و عمرۀ بيتاللّٰه الحرام. . . شستشو دهندۀ گناهان هستند.»
آرى، از رهآوردهاى ارزشمند حج، آمرزش الهى براى حجّاج خانۀ خداست.
آثار حج، رونق اقتصادى
«وَحَجُّ الْبَيْتِ وَاعْتِمَارُهُ، فَإِنَّهُمَا يَنْفِيَانِ الْفَقْرَ. . .» . (خطبۀ 110)
«حج و عمرۀ خانۀ خدا، نابود كنندۀ فقر هستند.»
آثار فراوان اقتصادى حج غير قابل انكار است. رفع فقر و آبادانى بلاد مسلمين و رونق اقتصادى جوامع مسلمان، از ديگر آثار اين فريضۀ الهى است كه حضرت بدان اشاره دارند.
آثار حج، آمرزش الهى
«. . . وَيَتَبَادَرُونَ عِنْدَهُ مَوْعِدَ مَغْفِرَتِهِ» . (خطبه 1)
«دعوت شوندگان حج بيت اللّٰه الحرام. . . به سوى وعدگاه آمرزش الهى مىشتابند.»
آمرزش و غفران الهى، مهمترين آثار و رهآوردى است كه هر مسافر خانۀ خدا مىتواند براى خود به ارمغان آورد. ارمغان از جايى كه حاجى ميهمان است و پذيرايى ميهمان با غفران الهى صورت مىگيرد. و ميهمانِ عارف در اين خوان ضيافت، آمرزش