72آن‌ها نخواهد شد.» 1گزارش نايب الصدر به نقل از حجاج راه جبل آن است كه در سال 1305 راه باز بوده و امير جبل رفتار بسيار خوبى با حجاج داشته و حتى كسى را تا مكه فرستاده تا به حجاج خدمت كند. اين شخص گله‌مند بوده است كه ويس قونسول جده «هر سال مبلغى از ما به عنوان تعارف مى‌گيرد؛ اگر ندهيم بعضى جعليات به بابعالى و دربار همايونى عرض مى‌نمايند و قدغن مى‌شود كه حاج از طرف جبل عبور كند.» ما نيز اين مبلغ را مى‌دهيم، اما از حمله‌دار مى‌گيريم او هم از حجاج. و بدين ترتيب ستم بر حجاج مى‌رود. 2به نوشتۀ نايب الصدر درآمد امير جبل از هر حاجى كه از جبل به مكه برود، پانزده تومان و در بازگشت ده تومان است. 3گفتنى است، همان گونه كه راه شام، پاشاى امير الحاج داشت، و يا محمل مصرى كه رئيس خود را داشت، حجاج راه جبل نيز با سرپرستى امير جبل يا شخصى كه او تعيين كرده بود به حج مى‌آمدند. ميرزا داود در سال 1322 نوشته است: «حمل امير جبل نيامد و نرسيد، مى‌گويند به جهت جنگى كه با ابن صياح دارد، نتوانسته است بيدق خود را بفرستد تا چه شود؟» 4نيامدن امير جبل نيز مانعى بر سر راه زائران عجم براى گذر از راه جبل بود. ميرزا داود تصريح مى‌كند كه امسال به خاطر نيامدن امير جبل، ايرانى‌ها مى‌بايست با حمل شامى برگردند. 5توصيه‌اى كه معتمدالسلطان سقاباشى ناصرالدين شاه، به نقل نايب الصدر در سال 1305 به زائران راه جبل داشته، اين است كه حاجى بايد توان كجاوه‌نشينى يا تخت نشينى داشته باشد «آب هم همراه بردارد كه سخت نگذرد» .
طبعا كسانى كه پياده مى‌آيند يا مى خواهند سربار ديگران باشند، ممكن است جانشان را از دست بدهند. ويژگى عمدۀ راه جبل اين بود كه زائر ايرانى در رفتن به حج، مسيرش از عتبات مى‌گذشت و اگر زائرى هم ارادۀ زيارت عتبات را داشت، پس از اعمال حج باز از همين راه نجد و جبل به عراق باز مى‌گشت. 6به هر روى، زائر ايرانى كه مى‌بايست روزها و شب‌ها روى شتر سفر كند، گاه اجازه آن كه براى نماز از كجاوه و شكدف پايين بيايد نداشت و مى‌بايست همانجا نمازش را مى‌خواند. گاه مى‌شد