67در خليج فارس دامن زد.
مسألۀ عراق براى ما بسيار مهم است. اگر ما همكارى كنيم، اين كانون تشنّج در منطقه، آرام خواهد شد.
مهمترين مسأله‌اى كه هنوز در سطح جدّى بدان نپرداخته‌ايم، مسألۀ فلسطين است كه كمى اختلاف نظر در اين مورد وجود دارد. در مسألۀ افغانستان اگر همكارى هاى ما جدّى بود، وضع موجود را شاهد نبوديم. من فكر مى‌كنم كه در بسيارى از مسائل دنياى اسلام، همكارى ما سازنده است و اميدواريم به تدريج با بحث و اِقناع يكديگر به توفيقاتى دست يابيم. من با وليعهد عربستان در مورد تمام اين موضوعات، در نشست هاى خصوصى و دوستانه‌اى كه با هم داشته‌ايم، صحبت كرده‌ام و به تدريج وضع بهتر مى‌شود.
: متأسّفانه در سال هاى گذشته ميان ايران و عربستان در سطح محافل علمى، دينى و مذهبى، ارتباطى وجود نداشته و از اين رهگذر خسارات زيادى متوجه ما شده است. بفرماييد نظر شما در اين باره چيست؟ چه ميزان براى تحقّق اين ارتباط، اهميّت قائليد و چه پيشنهادى داريد؟
آقاى هاشمى: همينطور است. در حال حاضر آن مقدار كه ما در سطح ارتباط ميان رجال دولتى و سياسى، به عربستان نزديك شده‌ايم، از لحاظ علمى - چه نيروهاى علمى دانشگاه و چه علماى دينى - نزديكى خاصّى رخ نداده است. به نظر من بايد برنامه‌اى تنظيم شود كه علما با يكديگر ملاقات كنند و دور از تعصّبات به گفتگو بپردازند و ديدگاههايشان را به هم نزديك كنند. علماى ايران و عربستان در كشورهاى خودشان منشأ اثر بوده‌اند و لزوم تقارن و تقارب ميان اين دو گروه از علما احساس مى‌شود.
پشتوانۀ روابط سياسى و اقتصادى كه ميان ما و عربستان وجود دارد، همكارى هاى دينى است و حج براى تحقّق اين امر، موقعيّت مناسبى است. علمايى كه از ايران همه ساله به حج مى‌روند، بايد به گونه‌اى برنامه‌ريزى كنند كه با علماى عرب، رابطه برقرار شود و از آنها براى سفر به ايران و ديدار از شهرهايى همچون قم و مشهد و بازديد از حوزه‌ها و دانشگاه هاى ما دعوت به عمل آورند. من هنوز اثر ديدارهايى را