78اميرمؤمنان به لقب «موت احمر» ؛ «مرگ سرخ» ملقّب گرديد و چرا چنين نباشد در حالى كه در همين جنگ بيش از نصف مقتولين را او از پاى در آورده و در به هلاكت رسانيدن تعداد ديگر نيز سهيم گرديده است؛ به طورى كه شيخ مفيد تعداد سى و شش تن از مقتولين را، كه به دست آن حضرت كشته شدهاند، به نام معرفى نموده است. 1ابن اسحاق از مورّخان معروف جهان تسنّن مىگويد:
«أكثر قتلى المشركين يوم بدر كان لعليّ» ؛ 2
«در جنگ بدر بيشترين كشته شدگانِ از مشركان به دست على بوده است.»
ولى بعضى از مورّخان اين تعداد را بيست و هفت، 3و گاهى حتّى به بيست و دو نفر تنزّل دادهاند. 4آمار مقتولين به دست حمزه سيّد الشهدا
در منابع اهل سنّت تعداد مقتولين به دست حمزه سيّد الشهدا نُه نفر ذكر شده است كه در ميان اين عدّه، افرادى هستند مستقلاًّ به وسيلۀ آن حضرت و افراد ديگر به اشتراك او و حضرت على، اميرمؤمنان عليه السلام به هلاكت رسيدهاند و تنها در يك مورد از سعد بن وقّاص به عنوان شريك آن بزرگوار ياد شده است.
لازم است قبل از بيان آمار و معرّفى اين مقتولين به اين مطلب توجّه شود همانگونه كه پيشتر اشاره كرديم، بر اساس دلايل تاريخى، اين تعداد بخشى از كسانى هستند كه به وسيلۀ حضرت حمزه به هلاك رسيدهاند نه همۀ آنها، ولى عدم ذكر همۀ مقتولين و يا اختلاف نظر در مورد آنان، همانند اختلاف نظر در آمار مقتولين به وسيلۀ اميرمؤمنان عليه السلام كه بعضى از مورّخان بيشترين كشتهشدگان و بعضى ديگر تنها بيست و دو تن را از آنِ آن حضرت دانستهاند. با در نظر گرفتن حقايق موجود تاريخى چندان مهم نيست؛ زيرا اگر همۀ مقتولان دراين جنگ مشخّص و منعكس مىگرديد نظر مورّخان در مورد هر دو بزرگوار تغيير مىكرد. به هر حال با اينكه آمار دقيق از آن مقتولين به دست دو بزرگوار در دست نيست ولى دلائل مسلّم تاريخى نقش اساسى آنها را در پيروزى جنگ بدر ثابت نموده است و در اين جنگ شكست دشمن در مرحلۀ اوّل به دست اميرمؤمنان و سپس به دست حضرت حمزه