30 جَعَلَ اللّٰهُ الكَعْبَةَ البَيْتَ الحرام قياماً لِلنّاسِ. . . ¹ كسى جز خدا مالكِ آن نيست و متعلّقِ به همۀ مردم است:

جَعَلْنٰاهُ لِلنٰاسِ؛ سَواءاً العاكفُ فيه وَالْبٰادِ. . . ² همۀ مردم در آن، حق دارند و هيچ كس نمى‌تواند ديگرى را از آن مانع شود؛ زيرا اين خانه:

مَثٰابةً لِلنّاسِ وَاَمْناً. . . ³ مركز اَمن و مرجع امر دين است براى همۀ مردم (زيرا كلمۀ «النّاس» يعنى همۀ مردم و نه فقط عربها. وقتى كه قرآن مجيد گفته است: «مَثٰابةٌ لِلنّاسِ» يعنى محلِّ رجوعِ همۀ مردم و مرجع همۀ انسانها) .

خداى بزرگ، بيت‌اللّٰه را براى همۀ مردم (ناس) ، محلِّ عبادت قرار داده كه در آن جا به خدا رو كنند و به تدريج از خودپرستى و سودجويى و برترى طلبى به در آيند و با انديشه‌هاى بلند ابراهيم آشنا شوند.

آنان كه به نام وارثان ابراهيم، روى اين خانه دست گذاشته‌اند، بايد بدانند كه اين خانه، نمازگاه و پناهگاه همۀ مردم است؛ ويژۀ گروه و طايفۀ خاصّى نيست.

وارثان، حق ندارند كه ديگران را از ورود بدان باز دارند؛ زيرا اين خانه بيتُ‌اللّٰه است و نه بَيتُ اَحَدٍ مِنَ النّاسِ.

مسلمان‌ها بايد حدّاكثرِ استفاده را از اين مجمع سالانه - كه فرصت بسيار مناسبى است براى ايجاد وحدت و روابط دوستى و برادرى - ببرند و اهداف مشترك، توجيه شود و معارف مبادله گردد و روابط فرهنگى و تجارى برقرار شود.

انجام حج و عمره، بايد براى خدا باشد؛ در به جا آوردنِ اعمال و مراسم حج و عمره، جز تقرّب به خدا نبايد انگيزۀ ديگرى در كار باشد؛ تمامِ اعمال بايد به خاطر خدا انجام گيرد، نه براى تظاهر و ريا و اين، امر خداوند است كه مى‌فرمايد: وَأَتِمُّوا الحَجَّ وَالْعُمْرةَللّٰهِ‌ِ. . . ⁴كلمۀ «للّٰهِ» در آيۀ اخير، حائز اهميت است. ابوالبَقاء عُكْبَرى (متوفّٰى به سال 616 هجرى) در كتاب «اِملاء ما مَنَّ به الرحمٰنُ» ⁵بر آن است كه كلمۀ «للّٰهِ» در آيۀ مزبور، مفعولٌ‌له است و متعلّق به فعل «اَتِمّوُا» . بدين ترتيب، قرآن گفته است:

انجام حج بايد خالصاً و مُخلصاً لِوَجهِ اللّٰه باشد.

عرب پيش از اسلام، مطابق عُرف و