651289 ه. ق. را اولين سفر وى به حجاز بدانيم، از آنجا كه سال 1299 ه. ق. تأليف مرآة به پايان رسيده، نتيجه مى‌گيريم كه تأليف اين اثر گرانسنگ چيزى در حدود ده سال طول كشيده است. 1كتاب در سه جلد به رشته تحرير در آمده است؛ جلد اوّل «مرآة مكه» جلد دوّم «مرآة مدينه» و جلد سوّم «مرآة جزيرة العرب» نامبردار است و به ترتيب در سال‌هاى 1301 ه. ق. ، 1304 ه. ق. و 1306 ه. ق. در چاپخانۀ «سنده» قسطنطنيۀ - استانبول تركيه - به زبان تركى اسلامبولى به چاپ رسيده است.
ايوب صبرى دربارۀ انگيزۀ خود از تأليف كتاب مرآة الحرمين نوشته است:
«چون در زبان تركى تا كنون كتاب مستقلى در اين باب نوشته نشده و رواياتى كه در السنه و افواه گفته مى‌شود با يكديگر مخالفت و ضديّت داشت و به اين جهت وصول به حقيقت امر، يك نوع صعوبت و اشكال به هم رسانيده و بسيارى از ابناى وطن نمى‌توانستند به طور مقصود، به فوايد وفضايل آن دو بلدۀ مسعودة الماز اطلاع به هم برسانند. . . لهذا اين عاجز غير مقتدر وجود، آن چنان اثر عظيم القدر را - كه موائد 2فوايدش غير معدود و نظير و نديدش 3تا كنون ناموجود بود - لازم ديد. . .»
موضوع‌هاى اصلى مطرح شده در اين اثر شامل: مراكز اصلى جزيرة العرب، نحوۀ شكل‌گيرى مكه و مدينه، قبيله‌هاى ساكن در اين منطقه، مذاهب و فرق ساكنان آن، پيامبرانى كه در اين منطقه بوده و يا از اين ناحيه برخاسته‌اند، نحوۀ پيدايش اسلام و گسترش آن، تاريخ تعميرات و كارهايى كه بر روى كعبه و مسجد نبوى در مكه و مدينه انجام شده، همچنين اصول و آداب زيارت حرمين، زمينه‌هاى اجتماعى و اقتصادى حرمين، عرفيات و عادتها و تلاشها و فعاليتهاى سلاطين عثمانى در زمينۀ حرمين شريف است.
وى در زمينۀ تاريخ و جغرافياى جزيرةالعرب نيز تحقيق گسترده‌اى انجام داده‌است كه اين اثر با نام «جزيرةالعرب» به زبان عربى انتشار يافت (1306) .
ايوب صبرى پاشا در نگارش مرآةالحرمين از آثار قدما نيز بهره جسته و از منابع و كتبى همچون:
تفسير كبير فخر رازى، تفسير روح البيان، تفسير ابى‌السعود، تفسير ابن كثير، تفسير خازن، تفسير نسفى، تفسير ابن عادل، شرح قسطلانى بر بخارى، صحيح مسلم، فتاواى قاضى خان، اخبار مكۀ ازرقى و فاكهى، خلاصةالوفا باخبار مدينةالمصطفى، وفاء الوفا، تاريخ الخميس،