61
متولى فدك در زمان معتضد عباسى
در زمان حيات معتمد عباسى، مقرر شده بود كه پس از او، برادر زاده‌اش، ابو العباس احمد بن موفق، ملقّب به معتضد جانشين او شود. وى در سال 279ق. پس از مرگ عمويش معتمد به خلافت رسيد و پس از نه سال و نه ماه خلافت در سال 289ق. چشم از جهان فرو بست. 1
گويند او ميانۀ خوبى با علويان داشت 2و حتى در دورۀ او روابط خوبى با رهبران زيدى طبرستان برقرار كرد. 3
از جمله اقدامات معتضد عباسى، انتصاب حسن بن عبدالله بن على بن حسن بن زيد بن امام حسن (ع) به عنوان متولى فدك است.
شيخ الشرف، عبيدلى نسابه در كتاب تهذيب الأنساب ونهاية الاعقاب مى‌نويسد: «يعرف بالمهفهف ولي أموال فدك للمعتضد وانقرض ولا بقية له» ؛ او مشهور به مهفهف 4و متولى اموال فدك در زمان معتضد عباسى بود و نسلش منقرض گشته و چيزى از او باقى نمانده است. 5سپس اضافه مى‌كند: در شهر رى و اطراف آن، گروهى به غلط خود را به او نسبت مى‌دهند. 6
همين مطلب را سيد جعفر اعرجى بيان مى‌دارد و مى‌نويسد: حسن بن عبدالله مكنّى به ابو عبدلله بود و نسلش منقرض گشته است. 7
ابن عنبة نسّابه، متوفاى 828 ق. از قول ابوالحسن عمرى نسابه، از دانشمندان قرن پنجم هجرى براى حسن، تداوم نسل قائل شده اما در كتاب مجدى چنين مطلبى ثبت نشده است. 8در صورت صحت اين ادعا، شايد كنيۀ حسن كه ابو عبدالله ذكر شده، اشاره به فرزندى با نام عبدالله است كه مقتضاى اين كنيه است و بعد از آن نسلش منقرض گشته است.
پدر و برادران سيد حسن حسنى
سيد حسن بن عبدالله، برادر حضرت عبدالعظيم حسنى مدفون در شهر رى است. شايد همين امر باعث شد تا سيد حسن به عنوان متولى فدك نامزد شود؛ زيرا عبدالعظيم حسنى از شيعيان و از محدثان بنام شيعه بود و محضر چندتن از ائمه (عليهم السّلام) را درك نموده و حتى به عنوان وكيل امام هادى (ع) در شهر رى مطرح بوده است. 9