متن کتاب میقات حج (فارسی) - جلد 82 - صفحه 56

(5 تا 192)

56از شهود وصيت امام موسى كاظم (ع) به پسرش امام رضا (ع) قرار گرفته است. ¹

مادر وى، خديجه دختر عمر الأشرف بن امام زين العابدين (ع) ، يا خديجه دختر امام محمد باقر (ع) مى‌باشد كه با احتمال قوى، قول اول صحيح‌تر باشد. ²

مورّخان دربارۀ يحيى نوشته‌اند:

«كان سيّداً جليلاً شيخ أهله، ³محدّثاً، ⁴وكان له نباهة ⁵حسن ⁶و وجه آل ابي طالب» . ⁷

يحيى سيدى جليل و راوى حديث بود. او از پدر خود، حسين ذى الدمعه و عموهايش عيسى و محمد فرزندان زيد شهيد (ع) و از امام كاظم و امام رضا عليها السّلام و از اسماعيل و احمد پسران امام كاظم (ع) روايت نقل مى‌كرد. جماعتى از جمله على بن حفص بن عمر العبسى، على بن محمد بن عيسى بزاز، از يحيى روايت نموده‌اند. ⁸

اكثر علماى رجال، يحيى را از اصحاب امام كاظم (ع) برشمرده و قائل بر اين هستند كه وى مذهب «واقفيه» داشته است. ⁹اما سيد محسن امين شديداً با اين قول مقابله كرده، مى‌نويسد: «بعيد است كه وى مذهب واقفيه داشته باشد؛ زيرا مرحوم كلينى (ره) در باب نصّ بر امامت امام رضا (ع) روايت مى‌كند كه امام كاظم (ع) به هنگام وصيت يحيى را يكى از شهود خود قرار داده، لذا بعيد است كه امام چنين شخصى را كه بر مذهب واقفيه بوده، از شهود وصيّت خود قرار دهد.» ¹⁰

خطيب بغدادى در بارۀ تاريخ و محل وفات يحيى مى‌نويسد:

«يحيى در بغداد ساكن بود و در روز چهارشنبه، ربيع آلاخر سال 207ق. وفات يافت و وى را در مقابر قريش در كاظمين دفن نمودند و مأمون عباسى بر جنازۀ وى نماز خواند.» ¹¹

سيد محسن امين نيز چنين مى‌نويسد:

«توفي بغداد سنة 209 و210ق. و صلّى عليه المأمون و كان له نباهة وخرج المأمون في جنازته ماشياً» . ¹²

در بارۀ تعداد فرزندان يحيى بن حسين ذى الدمعة اختلاف نيست و عمرى نسابه تعداد فرزندان او را 28 تن؛ اعم از پسر و دختر برشمرده است. ¹³علماى انساب در اين كه از چند فرزند يحيى نسلى مانده است، اختلاف كرده‌اند. شمارى از نسّاب براى هفت و بعضى براى هشت فرزند ذكور يحيى بن حسين تداوم نسل ذكر كرده‌اند، آن هم با اختلاف اسامى كه مجموع آن، اسامى ذيل را شامل مى‌شود:

1) . رجال الشيخ الطوسى، ص160؛ اعيان الشيعه، ج10، ص289

2) . المجدى، ص146؛ دائرة المعارف الشيعية العامه، ج18، ص480

3) . الاصيلى، ص249

4) . تاريخ بغداد، ج14، ص189؛ الشجرة المباركه، ص128؛ التحف شرح الزلف، ص139؛ مقاتل الطالبيين، ص345

5) . المجدى، ص146؛ اعيان الشيعه، ج10، ص289

6) . دائرة المعارف الشيعة العامه، ج18، ص479

7) . دائرة المعارف الشيعة العامه، ج18، ص479

8) . تاريخ بغداد، ج14، ص189؛ اعيان الشيعه، ج10، ص289

9) . خلاصة الأقول، ص264؛ منتهى المقال، ج7، ص17؛ معجم رجال الحديث، ج20، صص 44 و 45؛ رجال الشيخ، ص346؛ رجال ابن داوود، ص284؛ مجمع الرجال، ج6، ص255؛ نقد الرجال، ج5، ص66؛ الوجيزه، ص53

10) . عيون اخبار الرضا، ج1، ص33، الكافى، ج1، ص253، اعيان الشيعه، ج10، ص289

11) . تاريخ بغداد، ج14، ص 189؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج10، ص13؛ رياض الانساب، ص24

12) . اعيان الشيعه، ج10، ص289

13) . المجدى، ص 166

مشخصات کتاب

میقات حج (فارسی)جلد:82نویسنده:جمعی از نویسندگانناشر:[بی نا]محل نشر:تهران - ایران

دریافت فایل ارجاع:

BibTex | Endnote

سایر جلدهای کتاب:

جلد 1جلد 2جلد 3جلد 4جلد 5جلد 6جلد 7جلد 8جلد 9جلد 10جلد 11جلد 12جلد 13جلد 14جلد 15جلد 16جلد 17جلد 18جلد 19جلد 20جلد 21جلد 22جلد 23جلد 24جلد 25جلد 26جلد 27جلد 28جلد 29جلد 30جلد 31جلد 32جلد 33جلد 34جلد 35جلد 36جلد 37جلد 38جلد 39جلد 40جلد 41جلد 42جلد 43جلد 44جلد 45جلد 46جلد 47جلد 48جلد 49جلد 50جلد 51جلد 52جلد 53جلد 54جلد 55جلد 56جلد 57جلد 58جلد 59جلد 60جلد 61جلد 62جلد 63جلد 64جلد 65جلد 66جلد 67جلد 68جلد 69جلد 70جلد 71جلد 72جلد 73جلد 74جلد 75جلد 76جلد 77جلد 78جلد 79جلد 80جلد 81جلد 82جلد 83جلد 84جلد 85جلد 86جلد 87جلد 88جلد 89جلد 90جلد 91جلد 92