21سمت چپ عرش پروردگار واقع است. ¹عارف وارسته ملكى \ مى‌فرمايد: «و حجرالأسود را به نيت پيمان بستن با خدا جهت فرمانبردارى كامل از او و سلب اختيار از خود لمس نموده و پرده را به نيت پناه گرفتن، حفظ شدن و تبرك جستن بگير.» ²

15. سعى:

سعى، ادامۀ طواف و نشانۀ دلدادگى به خدا و تلاش در راه طاعت و عبوديت اوست. تلاشى مستمر و در نهايت خلوص و مردانگى. راز نامگذارى آن دو، به «صفا» و «مروه» چنين بيان شده كه صفا را بدين جهت صفا گفتهاند كه از وصف انبيا به ويژه آدم (ع) بهره برده و آنان مصطفاى پروردگارند؛ (إِنَّ اللهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمِينَ) ³و امام صادق (ع) فرمود: چون حضرت آدم (ع) روى كوه صفا فرود آمد، از مصطفى بودن آدم، اين كوه صفا شد ⁴پس اگر كسى از اين كوه صفا بگيرد مصطفاى خداى متعال است: (الله يَصْطَفي مِنَ الْمَلائِكَةِ رُسُلاً وَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللهَ سَميعٌ بَصيرٌ) . ⁵همچنين آن حضرت دربارۀ مروه فرمود: چون حوّا (عليها السّلام) كه مرأه بود و در كوه مروه قرار گرفت، آن را «مروه» خواندند. ⁶مرحوم ملكى نوشتهاند: «هنگام سعى بايد مانند كسى باشد كه به ديدار سلطان رفته و بر آستان خانه‌اش با بيم و اميد در انتظار است كه ببيند آيا پذيرفته شده يا رد مى‌شود.» ⁷

16. توقف در عرفه:

«عرفات» سرزمين بسيار مقدسى است كه خداوند كريم آنجا را براى ضيافت و پذيرايى از ميهمانان خود مقرر فرموده است و سفرۀ خاص انعام و اكرامش را در دامن كوه رحمت گسترانيده و از كافه ميهمانانش دعوت به عمل آورده است كه در ساعت معين، همه با هم بر گرد خوان نعمت بى‌دريغش بنشينند و از بحر موّاج كرم و رحمت بى‌كرانش، به قدر ظرفيت و استعداد خويش برخوردار گردند.

عارف روشن ضمير، ميرزا جواد ملكى تبريزى آوردهاند:

«منتهاى جديت خود را به خرج بده كه در عرفات، به كمال معرفت نايل شوى