27و اين احتمال كه يكى از احكام، در ميان بقيۀ احكام استحبابى، الزامى باشد، بعيد به نظر مىرسد. عبارت «نهايه» و «مبسوط» چنين است:
«يستحب للإمام أن لا يخرج من منى إلاّ بعد طلوع الشمس من يوم عرفة. و من عدا الإمام يجوز له الخروج بعد أن يصلّي الفجر بها، و موسع له أيضاً إلى طلوع الشمس» . 1
«و يستحب اذا اراد الخروج الي مني ان لايخرج من مكه حتي يصلّي الظهر يوم القيامه بها، فاذا صلّي الظهر يوم الترويه بمكة خرج متوجها الي مني و علي الامام ان يخرج من مكه قبل الظهر حتي يصلّي الظهر و العصر معاً في هذا اليوم بمني و يقيم بها الي طلوع الشمس من يوم عرفه» . 2
آيت الله محقق داماد نيز - بر خلاف مشهور - اقامۀ نماز ظهر و عصر يوم الترويه در منا را بر اميرالحاج واجب شمرده و آن را تنها به كتاب «تهذيب» شيخ طوسى نسبت داده 3كه دور از ذهن نيست و با ظاهر عبارت شيخ سازگار است. عبارت وى چنين است:
«فَأَمَّا الإِمَامُ فَإِنَّهُ لاَ يَجُوزُ لَهُ أَنْ يُصَلِّيَ الظُّهْرَ يَوْمَ التَّرْوِيَةِ إِلاَّ بِمِنًى وَ كَذَلِكَ صَلاَةُ الْغَدَاةِ يَوْمَ عَرَفَةَ وَ يُقِيمُ إِلَى بَعْدِ طُلُوعِ الشَّمْسِ ثُمَّ يَغْدُو إِلَى عَرَفَات» . 4
غير از شيخ در «تهذيب» ، صاحب «حدائق» نيز قول به وجوب را با استناد به ظاهر روايات، بعيد ندانسته است. 5نويسنده در مقالهاى اين مسأله را بررسى كرده و روايات را ظاهر در وجوب يافته و چون اجماع مورد ادعا بر «استحباب» نيز بررسى شده و به خاطر عدم طرح مسأله در ميان بسيارى از قدما، تنها شهرت بين متأخرين ثابت شده، از اين رو، قول به وجوب بعيد نيست. 6از فقيهان معاصر آيت الله سيد موسى شبيرى زنجانى نيز به تبع استاد خود قائل به وجوب شدهاند. 7
5. ماندن در منا تا طلوع آفتاب روز عرفه
فقهاى اماميه، ماندن اميرالحاج در منا تا طلوع آفتاب روز عرفه را مستحب دانسته و گفتهاند: بر خلاف حاجيان كه پس از طلوع فجر مىتوانند راهى عرفات شوند، امير الحاج بايد تا طلوع آفتاب صبر كند و همۀ حجاج روانۀ عرفات شوند. 8برخى از فقها اين ماندن را «مستحب مؤكّد» شمردهاند. دليل اين حكم استحبابى روايات است. 9
شهيد در بحث «مقدمات وقوف در عرفات» دليل آن را تأسى به پيامبر خدا و سخن حضرت