16
جلوه هاى تربيتى مناسك حج
حاج بى بى نادران
چكيده
بهرهمند شدن از اسرار و حكمتهاى فراوان حج، نيازمند آن است كه جانهاى تشنه، از زمزم معارف ناب و حقايق پاك آن سيراب شوند و با انجام اعمال آن، بهرۀ معنوى بيشترى كسب كنند.
بايسته است كه زائر:
با «نيت» خالص - كه همان نزديكى بنده به خدا و توبه از گناهان و لغزشها است - اعمال خود را آغاز كند.
جامۀ «احرام» ، كه همان جامۀ طاعت و بندگى خدا است بر تن پوشد.
«تلبيه» ، اين سرود عشق و آهنگ شور انگيز را - كه از شنيدن و گفتنش دل فرو مى ريزد و تن مى لرزد و سيلاب اشك از ديدگان سرازير ميگردد - سر دهد.
به «طواف» پيرامون كعبه بپردازد.
«نماز طواف» را كه نشانۀ كمال علاقه و منتهاى محبّت است، در پشت مقام بگزارد و بينى شيطان را به خاك بمالد.
با «سعى» ميان صفا و مروه، آثار عبوديت و بندگى را در خود بنماياند.
با «وقوف» در عرفات، نشست معارفهاى ميان خود و خدا برگزار كند و بر درجۀ عرفان و محبتش نسبت به پروردگار بيفزايد.
«وقوف» در وادى منا كند و آرزوها و تصميم هاى خود را محقّق سازد.
در «رمى جمرات» متوجه باشد كه نهآن «جمره» شيطان است و نه اين «سنگ زدن» ، رمى شيطان! بلكه اين رمز و نمونهاى است از آن. روشن است كه شيطان هرگز با سنگ طرد نميشود و تنها راه طرد و در امان ماندن از آسيبهاى وى، پناه بردن به خداست.
آرى، سنگ زدن به جمرهها، رمز و نشانهاى است از رمى ديو درون و بيرون.
در «قربانى» حنجرۀ هوا و زياده خواهى را ذبح بايد كرد.
سرانجام، با «حلق» و تراشيدن سر، بايد عيبهاى بيرونى و درونى را زدود.
پس زائر بايد با انجام صحيح مناك حج، فكرش را متحوّل كند، به تزكيۀ روح بپردازد و بديها را از خود دور سازد و به سوى كمال سير نمايد.
مقدمه:
زائر خانۀ خدا، بندۀ برگزيدهاى است كه خداوند توفيق و عنايتش را شامل حالش كرده و در حرم خود به ميهمانياش پذيرفته است. پس هركسى را ياراى آن نيست كه از اين نعمت بزرگ برخوردار گردد.
اكنون با توجه به اهداف عالى و مهميكه در حج وجود دارد، مقتضى است زائر بار سفر را ببندد و اين سير عجيب آسمانى را علاوه بر عالم جسم، در عالم نفس نيز آغاز كند و به موازات حجّ «بدن» ، حجّ «روح» را هم محقّق سازد و همانگونه كه مراقب آداب ظاهرى و شرايط صحّت آن است، با دقّت بيشترى مواظب حالات باطنى و روحى و شرايط مقبوليت آن نيز باشد و با آمادگى كامل حركت كند.