8بررسى و پژوهش در تاريخ، ثابت مىكند كه اين فريضۀ الهى همواره از سوى سران شرك و كفر و حاكمانى كه بقاى خود را در زانو زدن برابر قدرتهاى استكبارى مىدانند يا قدرت حاصله از وحدت مسلمانان را در جهت منافع خود نمىدانند، سعى در بىمحتوا كردن اين مراسم باشكوه و وحدتآفرين و دشمنشكن داشته و دارند كه بدترين و شيطانىترين راه براى تحقّق اين هدف شوم، بىمحتوا كردن حج و اكتفا نمودن به شكل ظاهرى آن است.
البته اين نخستين بار نيست كه حج دچار تحريف و قلب ماهيت شده، بلكه همواره، همۀ كسانى كه بهگونهاى منافعشان با انجام مراسم صحيح حج به خطر مىافتد، سعى داشتهاند كه بهگونهاى آن را تحريف نمايند و حضرت ابراهيم خليل يكى از پيامبرانى است كه مأموريت يافت كعبه و حج را از هرگونه انحراف، پاكسازى و به معناى حقيقى آن برگرداند. 1اما چيزى نگذشت كه اين مركز توحيد تبديل به بتخانه شد و اعمال حج دچار انحرافىترين بدعتها و تحريفها گرديد و پايگاه توحيد مبدّل به بت و بتپرستى و عبادت مردم در پاكترين مركز به صورت صوت و صفير 2درآمد؛ بهگونهاى كه هر گروهى به بتى تعلّق داشت و سر بر آستان آن خم مىكرد و هرگونه كه منافع آنها اقتضا داشت، در مراسم و ماههاى حج دخل و تصرف مىكردند تا اينكه پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در فتح مكه، كعبه را از هرگونه مظاهر شرك و كفر پاكسازى و با حضور خود در حَجّةالوداع، آثار توحيدى حج را به نمايش عموم گذاشت و علاوه بر تعليم عملى مناسك حج و زدودن بدعتها و انحرافها از مراسم باشكوه حج، تمامى قدرت اسلام و عظمت مسلمين را به نمايش گذاشت و دشمنان را در برابر اين عظمت و شكوه، به خضوع و عجز واداشت و به مسلمانان آموخت كه چگونه مىتوان در برابر دشمنان اسلام، از نيروهاى پراكنده صف واحدى را تشكيل داد.
در چند قرن اخير هم پاى استعمار به كشورهاى اسلامى باز شد و كنگرۀ عظيم حج را مانع بزرگ در سر راه منافع خود احساس كردند، با استفاده از تجربيات تحريفكنندگان پيشين، در صدد برآمدند كه حج را در ظاهر حفظ و از درون تهى و بىمحتوا سازند و لذا آن را در قالب عملى فردى و عبادى و بدور از هرگونه فوايد جمعى و اجتماعى مطرح كردند كه متأسفانه با همراهى گروهى از علماى وابسته و دربارى، اين اهداف شوم به ثمر رسيد و دگر بار حج دچار تحريف گرديد.
با پيروزى شكوهمند انقلاب اسلامى ايران، آهنگ حركت، به سوى حج واقعى به