78
الف) نامههاى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به زمامداران جهان
رسالت پيامبر صلى الله عليه و آله رسالتى جهانى و براى همه مردم دنيا است. آن حضرت، از همان روزهاى نخست بعثت، اعلام كرده بود كه بهزودى رسالت در همه جا گسترده خواهد شد و گنجهاى قيصر و كسرى به زير سلطۀ اسلام در خواهد آمد. 1دعوت اسلام به توحيد، دعوت تازهاى نيست، دعوت تمام پيامبران اولوا العزم است. نه تنها اصل توحيد، بلكه تمام اصول دعوت انبيا در مسائل بنيادى در همۀ اديان آسمانى يكى بوده است. از اين رو، پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در سيرۀ عملى و در روابط خود با پيروان اهل كتاب، به اين اصول مشترك دعوت مىنمايد.
هنگامى كه اسلام در سرزمين حجاز به اندازۀ كافى گسترش يافت، پيامبر صلى الله عليه و آله نامههاى متعددى براى زمامداران بزرگ آن عصر فرستاد و در قسمتى از اين نامهها، به قدر مشترك ميان اديان آسمانى؛ يعنى «توحيد» دعوت كرد كه به بعضى از اين نامهها اشاره مىشود:
1. نامه به زمامدار مصر:
«بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، من محمّدبن عبداللّٰه إلى المُقَوقس عظيم القبط. سلام عَلىٰ مَنِ اتَّبَعَ الْهُدىٰ؛ أمّا بعد، فإنّي أدعوك بدعاية الإسلام أسلم تسلم، يؤتك اللّٰه أجرك مرّتين فإن تولّيت فإنّ عليك إثّم القبط، و يٰا أَهْلَ الْكِتٰابِ تَعٰالَوْا إِلىٰ كَلِمَةٍ سَوٰاءٍ بَيْنَنٰا وَ بَيْنَكُمْ أَلاّٰ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّٰهَ وَ لاٰ نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً وَ لاٰ يَتَّخِذَ بَعْضُنٰا بَعْضاً أَرْبٰاباً مِنْ دُونِ اللّٰهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنّٰا مُسْلِمُونَ» . 2
«به نام خداوند بخشندۀ بخشايشگر، از محمد فرزند عبداللّٰه، به مقوقس بزرگِ قبطيان. درود بر پيروان حقّ باد! من تو را به اسلام دعوت مىكنم. اسلام را بپذير تا سالم بمانى. خداوند به تو دو بار پاداش دهد - يكى براى ايمان آوردنت و ديگر، براى كسانى كه از تو پيروى كرده، ايمان مىآورند - و اگر از قانون اسلام سرباز زنى، گناه قبطيان بر تو خواهد بود؛ اى اهل كتاب، ما شما را به يك اصل مشترك