47وقوف اختيارى مشعر و اضطرارى عرفه [ به نظر خودمان‌ژ ] وقوفين اختيارى هر دو به نظر اهل سنت را درك كرديم. روز جمعه در منا دوباره رمى و ذبح و حلقْ كرديم. . . و در آخر ماه ذى‌حجه شب پنج‌شنبه با وجود صافى هوا، و بذل جهدِ گروهى براى استهلال، هلال محرّم ديده نشد و ذى‌حجه به نظر اهل سنّت سى و يك روز شد.» 114. مرحوم آيت‌اللّٰه سيد محمود طالقانى رحمه الله در سال 1371 ق. برابر با 1331 ش. به حج مشرف شدند. ايشان ماجراى اختلاف در ثبوت هلال ذى‌حجه در آن سال را به‌طور مشروح بدين‌گونه گزارش كرده است:
«تقويمهاى ايران روز شنبه را اول ماه مى‌دانند. منتظريم تا در اينجا چگونه خواهد شد؟ ناگاه از طرف حكومت اعلام شد كه شب پنج‌شنبه ماه ديده شده و ثابت شده است كه روز پنج‌شنبه اول ماه است؛ اين خبر ميان حجّاج ايرانى هيجانى ايجاد نمود. اختلاف، آن هم دو روز! چه بايد كرد؟ گفتگو ميان عموم حجّاج دربارۀ تكليف حج است.
آنها به اهل علم مراجعه مى‌كنند، اهل علم چه جواب بگويند؟
در اين بين، شنيده شد آيت‌اللّٰه كاشانى وارد مكّه شده‌اند، جمعى ساده لوح از اين جهت خوشحال و اميدوارند كه ايشان مى‌توانند اختلاف را حل كنند يا حكومت را از رأيى كه داده منصرف سازند يا حجّاج را براى تكرار عمل