6
حج در آثار محيى الدين عربى
(قسمت اول)
قادر فاضلى
درآمد:
آنچه در اين نوشته با عنوان «حج در آثار محيى‌الدين عربى» آمده، گزيده‌اى است از نظريات او؛ زيرا بيان همۀ آنچه كه وى در مورد «اسرار حج» ، تنها در باب 72 و 73 كتاب فتوحات مكيه آورده، به صدها صفحه مى‌رسد و بديهى است همۀ آنها در يك مقاله نمى‌گنجد و اين در حالى است كه او در آثار ديگر خود نيز به مسألۀ «اسرار حج» پرداخته است.
ابن عربى در فصول مربوط به اين موضوع، موضوعات ديگرى نيز عنوان كرده است كه خارج از بحث ما است.
گفتنى است، بسيارى از مطالب محيى‌الدين، بدون شرح و تفصيل، براى همگان قابل استفاده و فهم نيست، از اين‌رو، در اين نوشتار، بر آنيم ضمن تلخيص مطالب، مسائلى را كه براى حاجيان و دوستداران عرفان حج قابل فهم است، بيان كرده و در حدّ نياز به شرح آن بپردازيم، البته با اكتفا به مقدار ضرورت:
تعريف حج و عمره
حج، يعنى قصد كردن و تكرار قصد جهت رسيدن به مقصود. حاجى كسى است كه عزم رسيدن به مقصود؛ كه زيارت خانۀ خدا و حرم رسول اكرم، است، را داشته باشد.