17«پس به او مهلت ده تا كلام خدا رابشنود.»

و در جاى ديگر حضرت داود نايب خدا مى‌شود كه فرمود:

يٰا دٰاوُدُ إِنّٰا جَعَلْنٰاكَ خَلِيفَةً فِي اْلأَرْضِ. . . . ¹«اى داوود، ما تو را خليفۀ خود در زمين قرار داديم.»

در آيۀ زير، عموم مسلمانان نايب و خليفۀ خدايند:

وَ أَنْفِقُوا مِمّٰا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفِينَ فِيهِ. . . . ²«و انفاق كنيد از آن‌چه كه شما را خليفۀ خود در آن امور قرار داديم.»

اما از آنجا كه خداوند نايب بندگان است؛ مانند آيات زير كه مى‌فرمايند:

أَلاّٰ تَتَّخِذُوا مِنْ دُونِي وَكِيلاً ؛ ³«اى بنى اسرائيل، غير مرا وكيل خود نگيريد.»

. . . لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَكِيلاً . ⁴«جز او خدايى نيست پس فقط او را وكيل خود بگير.»

وكالت در اين آيات، نيابت از موكّل در امور وكالتى است. وى در پايان فصل، نظريات مختلف دربارۀ صحّت يا عدم صحت نيابت انسان از خدا را متذكر شده، آنگاه نظريۀ خود را مبنى بر صحت نيابت تثبيت كرده است. ⁵لباس احرام

از نظر فقه، لباس احرام شرايطى دارد: يكى از آن شرايط، مخيط و دوخته نبودنِ لباس مردان است. در حالى كه لباس زنان جايز است دوخته و مخيط باشد. جايز بودن و نبودن لباس احرامِ زنان و مردان از ديدگاه محيى‌الدين عربى، به جهت حكمتى است كه وى بدان قائل است. او حكمت اين حكم را در خلقت اوّليۀ مرد و زن؛ يعنى آدم و حوا عليهما السلام دانسته، مى‌گويد:

خلقت آدم تركيبى از آب و خاك است، كه آن دو، از ساير اشياء نزديك‌تر به