84جنوب و شريف در شمال مىگذرد كه شهر كوچك مكيده در آنجا است و سپس به سوى غرب و جايگاه پيوست رودها مىرود.
3 - وادى الصوير، يكى از رودهاى اصلى كه از پايين الشريف مىگذرد و از سوى شمال مىآيد و از راه دور به به مطلبا مىرسد كه چشمهها و نخلهاى فراوان دارد و گفته مىشود كه نزديك 50% از خرماى خيبر در اينجاست، سپس به سمت غرب مىرود و در محل التقاى رودخانهها به دو رود پيشين مىپيوندد.
4 - وادى ابى وشيع، درّهاى كه در فراوانى خرما و آب نزديك به وادى الصوير است و آن را روستاى اصلى آنجا مىدانند و بلافاصله پس از الصوير جادۀ آن را در شمال قطع مىكند و ميان آن دو، درّهاىاست كه همراه آن دو از شرق به غرب كشيده شده و سپس به رودخانههاى ديگر در مجمع مىپيوندد.
5 - وادى المضاويح، روستاها و كشتزارهاى اندكى دارد و جاده آن را در شمال ابىوشيع قطع مىكند و در سينۀ آن روستاى العين قرار دارد، كه چندان از جاده دور نيست و در ميان ايستگاههاى كهن، نامى دارد و اين نيز به رودهاى ديگر مىپيوندد و به گمان من به دليل سفيدى خاكش يا بهدليل روشنايى فراوانش اين نام را به آن دادهاند.
6 - وادى الزُهيراء، يكى از طولانىترين رودخانهها ولى كم حاصلترين آنهاست كه از بخشهاى جنوبى آن سرچشمه مىگيرد و به شهر العشاش مىرسد كه در گذشته سلاح نام داشته است. سپس به سمت جنوب غربى كج مىشود و جادۀ ميان العشاش و الشريف را قطع مىكند و مردم عادى آن را وادى غمره مىنامند؛ زيرا كوه غمره از سمت جنوب بر آن سايه افكنده است و از شاخههاى فرعى اين رودخانه، دو رود يمن و جبار است كه دربارۀ آنها سخن خواهيم گفت.
وقتى رودخانههاى خيبر در مجامع خود گرد هم آمدند، وادى الطَبْق را تشكيل مىدهند، كه رود بزرگ و پر آبى است و بازماندههاى برمه در آن قرار دارد و از سمت غرب از خيبر ادامه مىيابد تا اينكه به رود حمض (اِضَم) مىريزد و اين درست نيست كه مىگويند اين رودها به وادى القرى مىرود و يا آبهاى حرّه غربى به آنجا مىرود، بلكه به نزديكى آن هم نمىرسد؛ چنانكه برخى