13آثار عمره
«وَحَجُّ الْبَيْتِ وَاعْتِمَارُهُ، فَإِنَّهُمَا يَنْفِيَانِ الْفَقْرَ وَيَرْحَضَانِ الذَّنْبَ» . (خطبۀ 110)
«حج و عمره بيتاللّٰه الحرام، نابود كنندۀ فقر و شستشو دهندۀ گناهان هستند.»
در اين بيان، حضرت، عمره را هم مانند حج، داراى تأثير بسزا در رونق اقتصادى مسلمين و نابودى فقر و تأمين حوائج مادّى و دنيوى اجتماعات اسلامى مىداند در حالى كه بلافاصله تأثير عميق معنوى و اخروى آن نيز مدّنظر آن امام بزرگوار قرار مىگيرد كه آمرزش گناهان معتمرين و عمرهگزاران اين بيت شريف است.
آموزش حج
«. . . فَأَقِمْ لِلنَّاسِ الْحَجَّ، . . . فَأَفْتِ الْمُسْتَفْتِىَ، وَعَلِّمِ الْجَاهِلَ، وَذَاكِرِ الْعَالِمَ» . (نامۀ 67)
«پس براى مردم حج را بپا دار و سپس فتاواى دينى را به طالبان آن ابلاغ نما و نا آگاهان را آموزش ده و با دانشمندان به گفتگو بپرداز.»
براستى حاجيانىكه پا به اين عرصۀ عظيم عبادى مىگذارند. نيازمند آموزش منسجم از مناسك و احكام حج، اسرار حج، اخلاق حج، و تعاليم ديگر مؤثر در بهرهگيرى هرچه بهتر از اين موقعيّت استثنايى هستند و حضرت در اين نامه لزوم توجّه به اين امر مهمّ را به فرماندار مكّه به عنوان سرپرست حجّاج و امير الحاجّ منصوب امام، سفارش مىكنند.
آمرزش گناهان در حج
امام صادق عليه السلام فرمود:
«الحُجّاج يَصدُرُون عَلىٰ ثَلٰثَةِ أَصنافٍ: . . . صِنْفٌ يَخْرُجُ مِنْ ذُنُوبِهِ كَهَيئَةِ يَوْمٍ وَلَدَتْهُ اُمّهُ» .
«حجاج در سه گروه باز مىگردند. . . و گروهى از آنان در حالى كه گناهان آنان بخشيده شده، مانند روزى كه از مادر زاده شدهاند.» 1اجاره و حكم آن در حرم
«. . . وَمُرْ أَهْلَ مَكَّةَ أَلَّا يَأْخُذُوا مِنْ سَاكِنٍ أَجْراً» . (نامۀ 67)
«وبهمردم مكّه فرمانده تااز هيچ زائرى درايّام حج، اجرت ومزد مسكن نگيرند.»
از موارد احكام فقهى مربوط به حرم اين است كه بعضى اجاره دادن خانههاى حرم به زائران را ممنوع مىدانند و بعضى ديگر آن را مكروه مىشمارند. و سرّ آن اين است كه در قرآن مىفرمايد:
. . . سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيهِ وَالْبَادِ. . . ؛ «مقيم و مسافر در آنجا يكسانند» .
دستور اصلى نيز همين بود كه ساكنان مكّه درِ خانههاى خود را باز بگذارند تا زائران با سكونت در آنها، مناسك حج خود را با رفاه و آرامش بيشترى انجام دهند و برگردند.