42«دو قربانى يا بيشتر بكش و آن را كه گوش و چشمش سالم باشد؛ بخر و رو به قبله ذبح كن. . . .» 1و از رسولاللّٰه نقل است كه فرمود:
«شما را از سه چيز نهى نمىكنم. . . اين كه گوشت قربانى را پيش از سه روز از قربانگاه خارج كنيد. پس از سه روز، از آن بخوريد و ذخيره كنيد.» 2و از ايشان است:
«قربانى در سه روز است، كه بهتر، نخستين روز است.» 3فقها بر اين مطالب فقهى، به ادلّهاى - از جمله اين كلمات امير مؤمنان - استدلال كردهاند. 4هر كه قربانى نيافت، ده روز روزه بگيرد
اگر حاجى قربانى نيابد يا نتواند بهايش را بپردازد، به عنوان بدل بر او واجب است ده روز روزه بگيرد؛ سه روز در حج و هفت روز در وطنش. سه روزِ حج واجب است پشت سر هم شد - نه متفرقه - امام على دربارۀ آيۀ: فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِيالْحَجِّ. . . فرمود: «روز پيش از ترويه و روز ترويه و روز عرفه، و هر كه اين سه روز را از دست بدهد، از روز حصبه - شب كوچ از منا - شروع كند.» 5تمام احاديثى كه از امام على عليه السلام دربارۀ هدى بود گذشت.
اما حلق (تراشيدن مو) كه سومين كار در منا است؛ روايت است كه امير مؤمنان فرمود: «مستحب است تا محاذى گوش بتراشد.» 6فقها نيز چنين فتوا دادهاند. 7مصادر اماميه دربارۀ اعمال منا، فقط همين احاديث را در بر دارد، اما آنچه مصادر اهلسنت روايت كردهاند، توسط نگارندۀ موسوعه فقه علىبن ابىطالب جمع آورى شده است. وى مىنويسد:
از مزدلفه (مشعر الحرام) حاجيان به منا مىروند و در اولين روز از ايام منا - روز قربانى كردن - به ترتيب چند كار مىكنند: رمى جمرۀ عقبه، قربانى كردن، تراشيدن مو و طواف خروج. على [ عليه السلام ] فرمود: «نخستين كار در روز نحر، رمى جمره، سپس ذبح، بعد حلق و پس از آن طواف زيارت است.» 8رمى جمرۀ عقبه
على [ عليه السلام ] فرمود: «در روز دهم ذىالحجه، پس از طلوع خورشيد، با هفت