36اسلام نشان داد اما ديگران وى را از پذيرش آن برحذر داشتند.
از گزارش ابن اسحاق چنين بدست مى‌آيد كه اندكى بعد، واقعه بعاث رخ داده و إياس نيز بزودى مرده است. گفته شده كه در وقت مرگ تهليل و تكبير و تحميد خداوند مى‌گفته است. 1در بارۀ اسلام آوردن وى نيز گزارش رسمى وجود ندارد.
گزارش ديگرى از سمهودى است كه گروهى از اوسيان براى يافتن همپيمان به مكه آمدند و پس از دعوت آنها به اسلام، عمرو بن جُموح گفت كه اين مسأله بهتر از چيزى است كه شما به دنبال آن هستيد، اما آنان نپذيرفتند. 2
بلاذرى نيز ضمن اشاره به دو گزارش نخست مى‌افزايد: بعد از اين كسانى از انصار براى انجام كارهايشان به مكه مى‌آمدند و رسول خدا - ص - از آنان دعوت مى‌كرد. آنان ابراز مى‌كردند كه براى اين كار نيامده‌اند؛ برخى ساكت مانده و چيزى نمى‌گفتند. زمانى قيس بن حطيم آمد و رسول خدا - ص - وى را به اسلام فراخواند. او گفت: سخن شگفتى شنيده و خواست تا آن سال را فكر كند و برگردد اما در آن سال درگذشت. 3
با توجه به اين گزارشات مى‌توان پذيرفت كه پيش از سال دهم بعثت، گرچه اسلام بطور رسمى در يثرب جانبدارى نداشته اما تمايلاتى نسبت به پذيرش آن بوده است. حداقل آنكه آگاهيهايى از اسلام در ميان ساكنان يثرب پراكنده بوده است.
در اينجا نيز يك گزارش (هاتفى) در دست است. گفته‌اند كه در آن زمان هاتفى بر بالاى كوه ابوقبيس ندا داد كه اگر دو سعد مسلمان شوند، در مكه، محمد از هيچ مخالفى نخواهد هراسيد. ابوسفيان مردد بود كه اين سعد چه كسانى هستند. شب بعد نيز هاتف اشعار ديگرى سرود. در آن وقت ابوسفيان قسم خورد كه مقصود سعد بن معاذ و ابن عباده است. 4بايد گفت اين بايد خبرى تلقى شود كه بعد از اظهار اسلام اين دو نفر در مدينه مطرح بوده و به هاتف نسبت داده شده است.
در باره اين كه چه كسانى رسماً اسلام را پذيرفته‌اند، اختلاف نظر وجود دارد. يك روايت چنين است كه در آغاز دو نفر با نامهاى سعد بن زراره و ذكوان بن قيس اسلام را پذيرفتند. آنها براى جلب حمايت از عتبة بن ربيعه به مكه آمدند اما او گفت كه در حال حاضر آنان گرفتار محمد - ص - شده‌اند. در ادامۀ گزارش آمده است كه اسعد بن زراره و ابوالهيثم بن التيهان در يثرب موحد بوده‌اند [يتكلمان بالتوحيد بيثرب] بدنبال آن اسعد و ذكوان نزد رسول خدا - ص - آمدند و مسلمان شدند. زمانى كه به يثرب بازگشتند ابن التيّهان نيز مسلمان شد. 5واقدى بر اين باور است كه اين گزارش درست نيست و پيش از آن گروه شش نفرى - كه پس از اين خواهيم گفت - كسى از مردم يثرب مسلمان نشده است. 6
ابن سعد روايت ديگرى نيز آورده و آن اين كه: پيش از اين گروه شش نفرى، رافع بن مالك زُرَقى و معاذ بن (بن حارث مشهور به ابن) عفراء براى عمره به مكه آمدند، در آنجا نزد رسول خدا - ص - رفته و به دعوت وى اسلام را پذيرا شدند. به همين دليل گفته شده است كه «مسجد بنى‌زريق» اولين مسجد در مدينه است كه در آن قرآن تلاوت شده است. 7اين گزارش نيز با نظر واقدى سازگارى ندارد و لذا ابن سعد بدنبال روايت مذكور همان سخن واقدى را آورده است.
آنچه كه واقدى بر آن اصرار دارد اين است كه: نخستين مسلمانان يثرب يك گروه شش نفرى هستند كه در سال يازدهم