18البته شكار حيوان دريايى و خوردن آن براى محرم حلال است.
در قرآن كريم تصريح شده است: «اُحلَّ لَكُمْ صيدُ البَحْرِ و طَعامُهُ مَتاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيارة» 1؛ «بر شما شكار دريايى و خوردن آن حلال شده است، (آن) بر شما و راهگذران توشه‌اى است. . .»
شيخ مفيد (م 413 ه. ق) نيز با استناد به آيۀ شريفۀ 96 سورۀ مائده فتوا مى‌دهد: «و صيد البَرّ محرم فى الاحرام. . .» 22 - آميزش با زنان، بوسيدن آنان و لمس كردن از روى شهوت
جماع به دليل آيۀ شريفۀ: «فَمَنْ فَرَضَ فيٖهّنَ فَلاٰ رَفَثَ وَلاٰ فُسُوق وَلاٰ جدالَ فى الحج. . .» 3؛ «و هركس كه به حج برود، با زن نزديكى نكند و عمل زشت انجام ندهد و مجادله (و مناقشه) در حج نكند. . .»
در تفسير عياشى از معاوية بن عمار، از امام صادق - ع - روايت شده است كه آن حضرت در تفسير آيۀ شريفۀ فوق فرمودند: «رفث» ؛ عبارت است از جماع و «فسوق» ؛ عبارت است از دروغ گفتن و فحش و ناسزا دادن. و «جدال» ؛ يعنى سوگند، بدين شكل كه شخص بگويد: «لاواللّٰه» و «بلى واللّٰه» و نيز جدال عبارت است از مفاخره (و فخرفروشى و خود را از ديگران برتر و بالاتر دانستن) . 4
و در كتاب تهذيب آمده است: على‌بن جعفر مى‌گويد: از بردارم امام موسى بن جعفر - عليه السلام - پرسيدم: مراد از الفاظ «رفث» ، «فسوق» و «جدال» (در قرآن كريم) چيست؟ حضرت پاسخ فرمود: «رفث» ؛ يعنى «جماع با زن» . «فسوق» ؛ يعنى «دروغ و مفاخره» (يا مفاجره) و «جدال» ؛ يعنى انسان بدين صورت سوگند ياد كند: «لاواللّٰه» و «بلى واللّٰه» . 5
شيخ مفيد در باب «مواردى كه محرم بايد اجتناب كند» ، مى‌نويسد: «. . . فمن ذلك اجتناب النساء» 6.
و شيخ طوسى در باب محرمات احرام مى‌گويد: حرام است بر مُحرم «رفث» ؛ جماع و بوسيدن زنها و مباشرت با آنها و نيز لمس كردن جسم آنها از روى شهوت جايز نيست. بنابر اين لمس جسم زن بدون شهوت بلامانع مى‌باشد. 7
برخى از فقها علاوه بر مراتب بالا، نگاه كردن به زن و بطور كلى هرگونه لذّت و تمتع از زن را براى محرم حرام مى‌دانند. 8
مدارك فتواى فوق رواياتى است كه در آنها تقبيل و مس و نظر به زن، مورد نهى قرار گرفته است. 9بديهى است با تنقيح مناط، «هرگونه لذت و تمتع» نيز مشمول روايات مزبور خواهد بود.
* * *
3 - خواندن عقد ازدواج براى خود يا غير
شيخ صدوق در كتاب خود از محمد بن سنان، از امام صادق - ع - نقل كرده است كه آن‌حضرت فرمود: «. . . مردى از انصار در حالى‌كه محرم بود تزويج كرد (زن گرفت) ، رسول اكرم - ص - (به فوريت) نكاح وى را باطل فرمود. 10همين روايت را، ثقةالاسلام كلينى نيز آورده است» . 11همچنين در كتاب «من لايحضره الفقيه» آمده است: امام جعفر صادق - ع - فرمود: براى محرم حرام است ازدواج كردن و