21لباس احرام، اسرار و فلسفههايى ذكر شده است كه به برخى از آنها اشاره مىشود:
امام صادق(ع) در حديثى دربارۀ بيرون آوردن لباسها و راز پوشيدن لباس احرام فرموده اند:
« ... لباس صدق و صفا و خضوع و خشوع را بر تن كن.» 1
پوشاندن روى پا
مكانهاى مقدّس، آداب ويژهاى دارد؛ همچنان كه نسبت به كوه طور، در قرآن آمده است:
«فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ »
2
در مورد خانههاى پيامبر(ص) «لاٰ تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلاّٰ أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ » 3يا دربارۀ كعبه: «طَهِّرا بَيتِى». 4
همچنين آداب ديگرى نسبت به مساجد در كتب فقهى و منابع حديثى آمده است؛ بنابراين، سزاوار نيست در اين وادى ملكوتى حجگزار با زر و زيورِ پا؛ مثل كفش و جوراب، حركت كند. اگر مى تواند با پاى برهنه راه رود، اگر نه، از كفش بسيار ساده، آن هم در حدى كه روى پا را نپوشاند راهى مسجد الحرام شود. با اين توضيح، معلوم مىشود اگر نپوشاندن روى پا براى مردان لازم باشد، پس پاى برهنه اولويت دارد تا جايى كه از آداب مستحب ورود به شهر مقدس مكه اين است كه انسان با پاى برهنه وارد شود، كفشها را از پاى درآورد و بدون هيچ پوششى به اين شهر درآيد تا ادب خود را نسبت به شهرى كه مهبط وحى است نشان دهد. پاى برهنه نشانۀ ادب، خضوع و خشوع است. برهنگى پا تواضع را نشان مىدهد؛ معصومين(عليهم السلام) به هنگام ورود به حرم چنين مىكردهاند و به اين امر هم دستور دادهاند تا ديگران هم، چنين كنند.
ابان بن تغلب مىگويد:
«همراه امام جعفر صادق(ع) بوديم كه به شهر مكه رسيديم، همينكه امام(ع) نزديك حرم شد، غسل كرد و نعلين از پاى خود كَند و با پاى برهنه وارد محدودۀ حرم شد، سپس به او دستور داد تا همان كارى را انجام بدهد كه خود انجام داد تا تواضع خود را نسبت به خدا نشان دهد. اگر كسى چنين كند، خداوند صدهزار گناه از او محو نمايد، صدهزار حسنه براى او بنويسد، صدهزار درجه براى او مقرر كند و صدهزار حاجت او را برآورد.» 5
محمد تقى فعالى در اينباره مى نويسد:
«به لحاظ رعايت ادب، تواضع و خضوع و خشوع در مقابل حق، لازم است انسان با پاى برهنه به سرزمينى گام نهد كه در آنجا خاتمالنبيين(ص) حضور