26برداشت وجود دارد.
با اين همه، در تطبيق آيۀ وضو - كه از آيات محكمات است - در نزد فقها و مفسران فريقين اختلاف نظر وجود دارد.
خداوند متعال در آيۀ وضو، اصل وجوب، كيفيت و جوانب اضطرار پيرامون وضو را با صراحت بيان مى كند:
(يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذٰا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاٰةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرٰافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ وَ أَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ...).
1
«اى كسانى كه ايمان آوردهايد، هنگامى كه به نماز مىايستيد، صورت و دست ها را تا آرنج بشوييد! و سر و پاها را تا مفصل [برآمدگى پشت پا] مسح كنيد! و اگر جنب باشيد، خود را بشوييد (و غسل كنيد)! و اگر بيمار يا مسافر باشيد، يا يكى از شما از محل پستى آمده [قضاى حاجت كرده]، يا با آنان تماس گرفته (و آميزش جنسى كردهايد)، و آب (براى غسل يا وضو) نيابيد، با خاك پاكى تيمم كنيد! و از آن، بر صورت [پيشانى] و دست ها بكشيد! خداوند نمىخواهد مشكلى براى شما ايجاد كند بلكه مىخواهد شما را پاك سازد و نعمتش را بر شما تمام نمايد شايد شكر او را بجا آوريد!»
اين آيه يكى از آيات الاحكام است كه از آنها حكم شرعى عملى كه مربوط به افعال مكلفان بوده و پيرامون سعادت دنيوى و اخروى ايشان تنظيم شده، استنباط مى شود.
اين گونه آيات، دلالت آشكار و روشنى دارد؛ چرا كه مخاطبان اين آيات افراد با ايمانى هستند كه مايلند رفتار خويش را طبق آيات و اوامر الهى تنظيم كنند؛ از اين رو، اين آيات با آيات مربوط به توحيد و معارف كه مخاطب آن، همه هستند (أيُّهَا النَّاس)، متفاوت ا ند.
اگر در اين آيات كمى تأمّل شود، ترسيم كيفيت عبادت براى مخاطبين دريافت مى گردد. اين گونه خطابها بايد از هرگونه پيچيدگى و ابهام، تقديم و تأخير و تقدير كلمه و يا جمله، عارى بوده تا عموم مسلمين در هر سطحى، از مضمون و معناى آيه آگاه شوند.
آنگاه كه جبرئيل امين اين آيه را بر قلب رسول الله(ص) نازل كرد تا براى مؤمنان، وظيفۀ ايشان در باب وضو را بيان كند، از هرگونه پيچيدگى دور بود، بعدها و در دورۀ پيدايش اجتهادات و تضارب آرا، غموض و پيچيدگى در آن ايجاد شده است.
بنابراين، كسى كه اين آيۀ مباركه را بادقت بخواند با قلب و زبان خود اعتراف مى كند كه خداوند متعال منزّه است و فصاحت و بلاغت را در كلام خود به حدّ اعلى بيان كرده است.