59
عايشه، راوى احاديث نبوى
طبق معمول، عايشه با ذهن بازى كه داشته و شاهد حوادث فراوان بوده و چند سالى را در مجالست و همنشينى پيامبر (ص) سپرى كرده، احاديث فراوانى را از آن حضرت، هم شنيده و هم نقل كرده است. براى نمونه، چند حديث را از او نقل مى‌كنيم:
1. «هرگاه پيامبرخدا (ص) از سفر مى‌آمد، زير گلوى فاطمه را مى‌بوسيد و مى‌فرمود: بوى بهشت را از وجود او استشمام مى‌كنم.»
2. «پيامبر (ص) فرمودند:
«فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِي» ؛ «فاطمه پارۀ تن من است، هر كه او را آزار دهد، مرا آزرده است.»
3. «از پيامبرخدا شنيدم كه مى‌فرمود: على بن ابى‌طالب بهترين افراد بشر است. هركس مقام و منزلت او را ناديده بگيرد، راه كفر و الحاد را پيشه كرده است.»
ابن سعد، بخارى، ذهبى وحاكم نيشابورى نوشته‌اند: عايشه‌گويد حضرت زهرا (عليهاالسلام) هنگام رحلت پيامبر (ص) پيش آن حضرت رفت و پيامبر به وى چيزى گفت كه فاطمه گريان شد و سپس چيزى فرمود كه اينبار حضرت زهرا خندان شد! عايشه مى‌افزايد: دليل اين كار را از وى جويا شدم. حضرت فاطمه در اين هنگام گفت: راز رسول الله را فاش نمى‌كنم. بعد از رحلت حضرت رسول، بار ديگر همان پرسش را تكرار كردم، فاطمه (عليهاالسلام) در پاسخ گفت: پيامبر فرمود: جبرئيل هر سال يك بار بر من نازل مى‌شد تا قرآن را عرضه كند، ولى امسال دو بار نازل شد؛ چرا كه مرگم نزديك است! من از اين سخن گريستم. حضرت پرسيدند: چرا گريه مى‌كنى؟
«أَ مَا تَرْضَيْنَ أَنْ تَكُونِي سَيِّدَةَ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ أَوْ سَيِّدَةَ نِسَاءِ هَذِهِ الأُمَّةِ؟» ؛ 1«آيا راضى نيستى كه سرور زنان امت من يا سرور زنان عالم باشى؟»
ابن حجر عسقلانى در مسند خود 1081 حديث از عايشه گرد آورده كه به «مسند عايشه» معروف گرديده است. احاديث گردآمده در اين مجموعه از ابن حجر، بر پايۀ مسند احمدبن حنبل و فرزندش عبدالله فراهم آمده است. ترتيب روايات براساس ترتيب الفبايى نام راويان از عايشه مى‌باشد. اين اثر از جهت موضوعى چنان كه در فهرست پايان كتاب آمده، شامل تمامى ابواب فقه و ساير معارف است. 2
و از اين نوع جمع آورى‌ها فراوان است؛ مانند موسوعۀ امّ المؤمنين، عبدالصبور شاهين