34
الف) قائلين به جواز (مشهور فقها)
شيخ طوسى دركتاب خلاف: «. . . فأمّا إذا كان نازلاً فلا بأس أن يقعد تحت الخيمة، و الخباء، و البيوت. . . .»
. . . اما اگر (از ماشين) فرود آمد ايرادى ندارد كه زير خيمه و چادر و خانه‌ها بنشيند. 1
امام خمينى (قدس سره) : مُحرم مى‌تواند بعد از رسيدن به مكه، ولو در محله‌هاى جديدكه از مسجدالحرام دور هستند، براى رفتن به مسجدالحرام در ماشين‌هاى مسقّف سوار شود يا زير سايه برود. 2
* استظلال فقط در حال طى منزل حرام است؛ اما بعد از منزل كردن، در هر مكانى - مانند منا، عرفات يا غير آن - مانعى ندارد و حتى مُحرم مى‌تواند در محلى كه منزل كرده، در حال راه رفتن، با چتر و مثل آن، بر سر خود سايه قرار دهد، پس حركت در منا از چادرها تا قربانگاه و محل جمرات با چتر و غير آن، مانعى ندارد؛ گرچه در حال راه رفتن، احتياط مستحب در ترك است. 3
* حركت از زير سايبان‌هاى منا. . . عبور از زير پل‌ها و سوار و پياده شدن از ماشين مسقّف، در حالى كه ايستاده است، مانع ندارد. 4
آيت الله مكارم: در مكّه مانعى ندارد هر چند در حال حركت به سوى عرفات باشد. 5آيت الله نورى: چون مكه منزل است همين قدر كه محرم به مكه رسيد مى‌تواند در زير سايه قرار بگيرد و در روز هم با ماشين مسقّف حركت كند. . . 6
آيت الله وحيد: استظلال بعد از منزل كردن جايز است اگر چه با سايه متحرك باشد.
آيت الله فاضل: منعى ندارد.
ب. قائلين به احتياط
آيت الله بهجت: احتياط واجب ترك سايه انداختن است در وقت تردّد براى حوائج غير خانه و خيمه و نحو آنها، چه در مكه و چه در عرفات و منى.
آيات عظام: اردبيلى، تبريزى، سيستانى وسبحانى: بعد از رسيدن به مكّه هم بنابر احتياط نمى‌تواند در حال حركت براى خود سايبان درست كند؛ مثل اينكه چتر بردارد يا سوار ماشين مسقف شود، بلى رفتن زير سايه ثابت مانعى ندارد.