10
ديدگاه‌هاى مختلف در مورد قاعده
ديدگاه اول:
پرسشى كه در اينجا وجود دارد، اين است كه: آيا وجوب احرام هنگام عبور از ميقات، ذاتى است يا غيرى؟
در نظر صاحب مدارك، وجوب احرام از ميقات غيرى است.
او مى‌نويسد: «بر كسى كه داخل مكه مى‌شود، واجب است كه نيت احرام يا عمره كند؛ زيرا احرام عبادت مستقلى نيست بلكه احرام يا براى حج است يا عمره و واجب است عبادتى را كه شروع كرده؛ يعنى حج يا عمره را تكميل كند تا از احرام خارج شود.» 1
صاحب جواهر بر قول سيد در مدارك ايراد گرفته، مى‌گويد:
«اگر اين سخن سيد اجماعى است كه حساب جدايى دارد و گرنه از اطلاق ادله‌اى كه در محل بحث وارد شده، مى‌توان براى اثبات مشروعيت ذاتى احرام استناد كرد و اين‌كه احرام جزئى از حج و عمره باشد، منافاتى با مشروعيت ذاتى آن ندارد.
و در روايت مرسلى از «كتاب من لايحضره الفقيه» آمده است: «از پيامبر (ص) و ائمه: روايت شده كه احرام براى ورود به حرم واجب است.» 2
و در حديث مرسل عباس بن معروف نيز كه در علل‌الشرايع آمده، از امام صادق (ع) روايت شده كه فرمودند: «مسجد به خاطر كعبه حرمت دارد و حرم به خاطر مسجد، و احرام براى رعايت حرمت حرم واجب است.» 3
همچنين در خبر ابى المغراء از «امام صادق (ع) آمده است كه فرمودند: «بنى‌اسرائيل وقتى قربانى مى‌كردند آتشى برمى‌افروختند و معيارشان براى قبولى آن قربانى اين بود كه: اگر قربانى در آتش سوخت قربانى مورد قبول واقع شده بود و اگر نمى‌سوخت يعنى قربانى قبول نشده است و خداوند به عوض قربانى احرام را قرار داد.» 4
در خبر جابر از «امام باقر (ع) آمده است موسى بن عمران از رملۀ مصر مُحرم شد و از محلى به نام صفاح روحاء، در حالى كه محرم بود عبور كرد، شترش را با افسارى از ليف خرما هدايت مى‌كرد اين در حالى بود كه دو حولۀ قطوانى پوشيده بود و تلبيه مى‌گفت و كوه‌ها جواب ايشان را مى‌دادند.» 5