8امر رسيده و از نتيجۀ عبادت برخوردار مىشويم كه هدف از آن عبادت را بدانيم و اگر كسى حج را همانگونه كه اهل بيت (عليهم السّلام) دستور دادهاند انجام دهد و به تك تك اعامل و نيتهايى كه در آن آمده بود عمل كند، مىتوان گفت: آنگونه حج را بهجا آورده است كه خدا مىخواهد.
براى رسيدن به اين مقصود - گرچه بسيار دشوار است - با نيتى خالص و قلبى پاك زانوى ادب زده و پاى درس عارف واصل، حاج ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى مىنشينيم و با اعتقاد راسخ به كريمۀ «وَ الَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا» به نصايح و رهنمودهاى اين شاگرد دلسوختۀ اهل بيت (عليهم السّلام) گوش جان سپرده و از سوداى دل از خداوند توفيق عمل مىطلبيم.
1) سعى در جهت اخلاص:
نخستين وظيفۀ مكلف در هر عبادتى، اصلاح نيت و انجام خالصانۀ آن است؛ زيرا ما انسانها كه «فُقَرَاءُ إِلَى الله» هستيم، براى عمل غير خالصانه ارزشى قائل نميشويم و فاعل آن را مستحق عتاب و عقاب ميدانيم، چه رسد به ذات اقدس بارى تعالى كه غنى بالذات است؛ «هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيد» . 1چطور طبع انسان از غذايى كه آغشته به آلودگى است بيزار است و ابراز انزجار مىكند و از كسى كه غذا را آلوده كرده بيزارى ميجويد؛ ريا در اعمال نيز همينگونه است، گويى قطرۀ خونى در ديگ بزرگ آبگوشت ريخته است! كه نه تنها غذا قابل خوردن نيست بلكه وقتى كه براى تهيۀ اين غذا صرف شده و هزينههايى كه پرداخت گرديده، همگى به هدر ميرود. لذا به رياكار در روز قيامت گفته مىشود:
«يَا كَافِرُ، يَا فَاجِرُ، يَا غَادِرُ، يَا خَاسِرُ، حَبِطَ عَمَلُكَ وَ بَطَلَ أَجْرُكَ» .
2
«آنچه در اين بحث به طور اجمال مىتوان گفت اين است كه بايد انگيزۀ زائر براى بجا آوردن حج، اين باشد كه حج عاملى در جهت از بين رفتن پردهها بين او و پروردگار بوده و او را به زيارت خدا برساند و از همراه ساختن هر چيزى با اين نيت بايد خوددارى نمايد.