متن کتاب میقات حج (فارسی) - جلد 77 - صفحه 14

(5 تا 207)

14اتومبيل سقف دار شود، بايد كفاره بدهد، هر چند مضطر باشد؛ صاحبان اين نظريه، عبارت‌اند: حضرات آيات: علامه بحرانى (صاحب سداد العباد) ، كاشف الغطا، صاحب رياض، مرحوم نراقى، شيخ انصارى، آقا ضياء الدين عراقى، محقق داماد، ميرزا محمد تقى آملى، شهيد صدر، سيد احمد خوانسارى (رحمه الله) و برخى از مراجع معاصر. ¹

ب) در شب استظلال صدق نمى‌كند و اگر كسى شب، در حالى كه زير سايه رفته، طى منزل كند، شامل حرمت نمى‌شود و كفاره هم ندارد؛ بزرگانى كه اين نظريه را دارند؛ عبارت‌اند از: حضرات آيات: بحرانى (يوسف بن احمد بن ابراهيم) ، صاحب جواهر، شاهرودى، امام خمينى، گلپايگانى، سيد عبد الأعلى سبزوارى، فاضل لنكرانى (رحمه الله) و. . . ²

به نظر مى‌رسد، نخستين كسى كه به صورت كاربردى به «صدق نكردن استظلال در شب» فتوا داده، امام خمينى (قدس سره) هستند.

ج) در صورتى كه شب بارانى يا سرد باشد و يا باد شديد بوزد، استظلال جايز نيست و در صورت جواز، كفاره دارد (طبق اختلافى كه در ميان هست) ، حضرات آيات: جوادى آملى، خامنه‌اى، سبحانى، سيستانى و مكارم شيرازى معتقد به اين نظريه هستند. ³

د) استظلال در صورتى صدق مى‌كند كه هوا آفتابى يا بارانى باشد و يا باد بوزد و. . . بنابراين، اگر بود و نبود سايبان تفاوت نكند، استظلال صدق نمى‌كند؛ مثل اينكه شب باشد و هيچ باد يا بارانى نباشد يا مثلاً در روز هوا به شدت ابرى باشد كه حتى ذرّه‌اى اشعۀ خورشيد هم نباشد؛ صاحب اين نظريه، مرحوم آيت الله خويى است. ⁴

استظلال در كلام غير شيعه:

زيديه: ظلال را جايز مى‌دانند و مى‌گويند استفاده از هر وسيله‌اى كه ميان مُحرم و خورشيد ساتر شود اشكال ندارد. ⁵

شافعى‌ها: پوشاندن سر حرام است و چيزهايى كه ساتر شمرده نشود، استفاده از آن حرام نيست و ازجمله چيزهايى‌كه ساتر نيست عبارت‌اند از: استفاده از محمل، قبه و غيره، و فقط در كتاب الأم گفته است: مى‌تواند زير سايه برود، ولى لباس احرام خود را عوض كند. ⁶

مالكى ها: در ظاهر قائل به حرمت استظلال شده، مى‌گويند: جايز نيست شخص مُحرم خود را در برابر خورشيد و باد يا باران، به وسيلۀ نصب پارچه‌اى بر عصا و گرفتن آن بر سر،

1) . «سداد العباد و رشاد العباد» ، ص299؛ «كشف الغطاء (ط - الحديثه)» ، ج4، ص568؛ «رياض المسائل (ط - الحديثه)» ، ج6، ص302؛ «مستند الشيعه (نراقى)» ، ج12، ص32؛ «كتاب الحج شيخ انصارى (قسمت دوم كتاب: مناسك حج)» ، ص40؛ «شرح تبصرۀ المتعلمين» ، ج3، ص442؛ «كتاب الحج محقق داماد» ، ج2، ص539؛ «مصباح‌الهدى فى شرح العروة الوثقى» ، ج12، ص592؛ «الفتاوى الواضحة» ، ص677؛ «جامع‌المدارك فى شرح مختصر النافع» ، ج2، ص412؛ «براهين الحج للفقهاء و الحجج» ، ج3، ص 168، طبق چاپ قديم، ج3، ص219؛ «احكام و مناسك حج منتظرى» ، ص115؛ «منهاج المؤمنين مرعشى نجفى» ، ج1، ص313؛ «مناسك حج، المحشى للإمام الخمينى» ، ص191؛ «كتاب الحج طباطبايى قمى» ، ج2، ص470؛ «الفقه (كتاب الحج)» ، ج6، ص87؛ «فقه‌الصادق» ، ج11، ص 35؛ «مناسك زائر شبيرى زنجانى» ، ص82 مسأله 185؛ گزيده مناسك حج (سال 89) ، ص 68

2) . «الحدائق الناضرة فى‌احكام‌العترة الطاهره» ، ج15، ص485؛ «جواهر الكلام» ، ج18، ص401؛ «كتاب‌الحج شاهرودى» ، ج3، ص254؛ «تحرير الوسيلة» ، ج1، ص391، مسأله 38؛ «كتاب الحج گلپايگانى» ، ج2، ص223؛ «مهذب الأحكام» ، ج13 ص204؛ «توضيح المناسك مرتضوى لنگرودى» ، ص136؛ «كتاب الحج فاضل لنكرانى» ، ج3، ص299؛ «فقه الحج صافى گلپايگانى» ، ج3، ص291؛ «مناسك حج و عمره بهجت» ، ص109؛ «مناسك حج، المحشى للإمام الخمينى» ، ص191

3) . گزيده مناسك حج (سال 89) : 68

4) . «موسوعة الإمام الخوئى (المعتمد فى شرح المناسك)» ، ج28، ص498 مسألة 271

5) . «الأحكام» الإمام يحيى بن الحسين، ج1، ص309، باب القول فى الظلال للمحرم، «شرح الأزهار» الإمام أحمد المرتضى، ج2، ص89، (و من المحمل) .

6) . «فتح‌المعين» المليبارى الهندى، ص100، «فتح الوهاب» زكريا الأنصارى، ج1، ص261؛ «المجموع» محيى‌الدين النووى، ج7، ص227، «العزيز المعروف بالشرح الكبير» عبد الكريم الرافعى، ج3، صص456 و 457؛ «كتاب الأم» الإمام الشافعى، ج2، ص241، «البيان فى مذهب الامام شافعى» ، ج4، ص207.

مشخصات کتاب

میقات حج (فارسی)جلد:77نویسنده:جمعی از نویسندگانناشر:[بی نا]محل نشر:تهران - ایران

دریافت فایل ارجاع:

BibTex | Endnote

سایر جلدهای کتاب:

جلد 1جلد 2جلد 3جلد 4جلد 5جلد 6جلد 7جلد 8جلد 9جلد 10جلد 11جلد 12جلد 13جلد 14جلد 15جلد 16جلد 17جلد 18جلد 19جلد 20جلد 21جلد 22جلد 23جلد 24جلد 25جلد 26جلد 27جلد 28جلد 29جلد 30جلد 31جلد 32جلد 33جلد 34جلد 35جلد 36جلد 37جلد 38جلد 39جلد 40جلد 41جلد 42جلد 43جلد 44جلد 45جلد 46جلد 47جلد 48جلد 49جلد 50جلد 51جلد 52جلد 53جلد 54جلد 55جلد 56جلد 57جلد 58جلد 59جلد 60جلد 61جلد 62جلد 63جلد 64جلد 65جلد 66جلد 67جلد 68جلد 69جلد 70جلد 71جلد 72جلد 73جلد 74جلد 75جلد 76جلد 77جلد 78جلد 79جلد 80جلد 81جلد 82جلد 83جلد 84جلد 85جلد 86جلد 87جلد 88جلد 89جلد 90جلد 91جلد 92