40
إِبْراهيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمينَ مِنْ قَبْلُ وَ في هذا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهيداً عَلَيْكُمْ وَ تَكُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ فَأَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ اعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلى وَ نِعْمَ النَّصيرُ) . (78)
«در راه خدا جهاد كنيد؛ چنانكه سزاوار جهاد اوست. او شما را [بر همۀ امتها] برگزيده است و بر شما در كار دين هيچ تنگى و دشوارى ننهاده است. اين همان آيين پدرتان ابراهيم است - يا آيين پدرتان ابراهيم را پيروى كنيد - او (خداى) پيش از اين - در كتابهاى پيشين - و در اين [قرآن] شما را مسلمان ناميد، تا اين پيامبر - محمد (ص) - بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشيد. پس نماز را برپا داريد و زكات بدهيد و به [دين] خدا چنگ زنيد. اوست خداوند و سرپرست شما، پس نيكو خداوند و سرپرست و نيكو ياورى است.» (78)
زمان نزول سورۀ بقره
پيشتر گفته شدكه سورۀ بقره بعد از سورۀ حج و قبل از بدر نازل شد. قرائن در اين باره به حدّى روشن است كه شايد نياز به بيان و توضيح ندارد؛ اولاً - در اين سوره اشارهاى به بدر نشده است. ثانياً - برخى شواهد داخلى و خارجى وجود داردكه نشان دهندۀ زمان تقريبى نزول است؛ زمان نزول آيات تغيير قبله (آيات 150 - 142) بايد همان روزى باشد كه پيامبر (ص) قبلۀ نماز را تغيير داد. 1آيۀ 217 دربارۀ حادثۀ قتل ابن حضرمى نازل شد كه در نخستين يا آخرين روز ماه رجب توسط يكى از ياران عبدالله بن جحش اتفاق افتاد. بر اين اساس مىتوان گفت نيمۀ دوم سورۀ بقره (از آيه 142 تا پايان آن) به احتمال زياد در بازۀ تقريبى يك ماه قبل از روز بدر (17 رمضان سال دوم) نازل شده است.
*ششمين شاهد ]قرآنى [:
آيۀ 114 سورۀ بقره، شاهدى ديگر در اين زمينه است كه مىفرمايد:
(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ يُذْكَرَ فيهَا اسْمُهُ وَ سَعى في خَرابِها أُولئِكَ ما كانَ لَهُمْ أَنْ يَدْخُلُوها إِلاَّ خائِفينَ لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ وَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ عَذابٌ عَظيمٌ) . (114)
«كيست ستمكارتر از آن كه نگذارد در مسجدهاى خدا نام او را ياد كنند و در ويرانى آنها مىكوشد؟ اينان را نرسد كه در آنها در آيند مگر بيمناك و هراسان. آنان را در اين جهان، خوارى و رسوايى و در آن جهان عذابى بزرگ است.»