19دانسته و شهيد تنها به حفاظت از قافله به هنگام حركت و توقف اشاره كرده و به اينكه از چه چيز حفاظت شود نپرداخته است.
7. مراقبت از جان و مال و ناموس حجاج
ماوردي: «أَنْ يَمْنَعَ عَنْهُمْ مَنْ يَصُدُّهُمْ عَنْ الْمَسِيرِ وَيَدْفَعَ عَنْهُمْ مَنْ يَحْصُرُهُمْ عَنْ الْحَجِّ بِقِتَالٍ إنْ قَدَرَ عَلَيْهِ أَوْ بِبَذْلِ مَالٍ إنْ أَجَابَ الْحَجِيجُ إلَيْهِ وَ لاَ يَسَعُهُ أَنْ يُجْبِرَ أَحَدًا عَلَى بَذْلِ الْخَفَارَةِ إنْ امْتَنَعَ مِنْهَا حَتَّى يَكُونَ بَاذِلاً لَهَا عَفْوًا وَمُجِيبًا إلَيْهَا طَوْعًا، فَإِنْ بَذَلَ الْمَالَ عَلَى التَّمْكِينِ مِنْ الْحَجِّ لاَ يَجِبُ» .
شهيد: «أن. . . و يكفّ عنهم من يصدّهم عن المسير ببذل مال أو قتال مع إمكانه، و لو احتاج إلى خفارة بذل لها أجرة، فإن كان هناك بيت مال أو تبرّع به الإمام أو غيره فلا بحث، و إن طلب من الحجيج فقد مرّ حكمه» .
بر اساس اين وظيفه، بر امير الحاج لازم است در طول سفر امنيت حجاج را تأمين كند، هر چند با استخدام نگهبان. اما پرسش اين است كه براى تأمين هزينه‌هاى آن مى‌تواند از حجاج درخواست كمك مالى كند يا نه؟ اگر حاضر به كمك مالى نشدند، مى‌تواند آنان را وادار به كمك مالى نمايد؟ ماوردى به اين پرسش پاسخ منفى داده؛ يعنى نمى‌تواند آنان را مجبور به پرداخت چنين هزينه‌اى كند، بلكه اگر با رغبت پرداختند، قبول مى‌كند.
ولى شهيد حكم مسأله را به مباحث قبلى حواله مى‌دهد. ظاهراً مقصود وى مطلبى است كه در بحث شرايط هشتگانۀ وجوب حج مطرح كرده، عبارتش چنين است:
«سابعها: تخلية السرب، فيسقط مع الخوف على النفس أو المال أو البضع إذا غلب الظنّ على ذلك. و لو احتاج إلى خفارة أو مال للعدوّ وجب مع المكنة ما لم يجحف، و لو دفع إليه مال لمصالحة العدوّ قيل: لم يجب قبوله، و لو دفع المال إلى العدوّ و خلا السرب وجب» 1
به نظر شهيد، اگر ايمن بودن از خطرات سفر حج، منوط به اجير كردن نگاهبان يا پرداخت مبلغى به دشمن باشد، در صورت توانايى مالى واجب است زائر بيت الله الحرام آن را بپردازد. البته اگر خودش چنين توانايى ندارد، ولى كسى حاضر است براى مصالحه با دشمن مبلغى به او بپردازد، به نظر برخى از فقها قبول چنين پولى واجب نيست. در عين حال از اين عبارت فهميده نميشود كه امير الحاج