44
سهل و نقل حديث قهقرى
حديثى است كه سهل بن سعد ساعدى آن را از پيامبرخدا (ص) نقل كرده كه در مضامين حديثى، معروف به «حديث قهقرى» است. مضمون آن چنين است:
«عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْد السّاعِدِى، قَالَ: قَالَ النَّبِىُّ - صَلَّى اللهُ عَلَيهِ ]و آله [ وَسَلّمَ -: . . . لَيَرِدَنَّ عَلَىَّ أَقْوَامٌ أَعْرِفُهُمْ وَيَعْرِفُونِى، ثُمَّ يُحَالُ بَيْنِى وَبَيْنَهُمْ، . . . فَأَقُولُ: إِنَّهُمْ مِنِّى، فَيُقَالُ: إِنَّكَ لا تَدْرِى مَا أَحْدَثُوا بَعْدَكَ، فَأَقُولُ: سُحْقًا سُحْقًا لِمَنْ غَيَّرَ بَعْدِى» ، «وَ يُقَالُ: إِنَّهُمْ ارْتَدُّوا بَعْدَكَ عَلَى أَدْبَارِهِمُ الْقَهْقَرَى» . 1«از سهل بن سعد ساعدى است كه گفت: پيامبر خدا فرمود: در روز قيامت، اقوامى بر من وارد مى‌شوند كه من آنها را مى‌شناسم و آنها هم مرا مى‌شناسند. سپس ميان من و آنها حايل و مانع ايجاد مى‌شود. من به خداوند عرض مى‌كنم: آنان از من هستند. در جوابم گفته مى‌شود: تو نمى‌دانى كه آنان بعد از تو چه‌ها كردند؟ ! من مى‌گويم: واى، واى بر كسانيكه بعد از من، سنتى را تغيير داده باشند، كه گفته مى‌شود، آنان به عقب برگشتند و قهقرى اختيار كردند.»
سهل، ناظر كاروان اسيران كربلا و سرها بر نيزهها
سهل بن سعد ساعدى، خود نقل كرده كه آهنگ بيت المقدس كردم. به شام كه رسيدم، ديدم شهرى است پردرخت و خوش آب و هوا و نيز ديدم كه همۀ شهرها را آذين بسته‌اند و سردرهايى مجلّل ساخته‌اند. اسبها را زين كرده و محفلهايى نصب نموده‌اند و مردم هلهله مى‌كردند و جشن گرفته بودند. زنانى هم دف و چنگ مى‌زدند و شادى را افزون مى‌ساختند.
با خود گفتم: آيا شاميان عيدى دارند كه چنين شادمانى مى‌كنند؟ از مردى پرسيدم: مگر شما عيد داريد؟ گفت: گويا شامى نيستى؟ از كدام ديارى؟ گفتم: از اهالى مدينه‌ام. گفت: شگفت نيست كه امروز از آسمان خون ببارد و زمين اهلش را به كام خود فرو برد. پرسيدم: براى چه؟ ! گفت: اكنون اسيران آل‌الله و سر مطهّر حسين (ع) را بر نيزه كرده، مى‌آورند.
«فَقُلْتُ وَا عَجَبَاهْ يُهْدَى رَأْسُ الْحُسَيْنِ وَ النَّاسُ يَفْرَحُونَ قُلْتُ مِنْ أَىِّ بَابٍ يُدْخَلُ فَأَشَارُوا إِلَى بَابٍ يُقَالُ لَهُ بَابُ سَاعَاتٍ قَالَ فَبَيْنَا أَنَا كَذَلِكَ حَتَّى رَأَيْتُ الرَّايَاتِ يَتْلُو بَعْضُهَا بَعْضاً فَإِذَا نَحْنُ بِفَارِسٍ بِيَدِهِ لِوَاءٌ مَنْزُوعُ السِّنَانِ عَلَيْهِ رَأْسٌ مِنْ أَشْبَهِ النَّاسِ وَجْهاً بِرَسُولِ اللَّهِ (ص)» . 2