19آنجا محاسبه ميشود. بنابراين، اگر روزى بيايد كه به دليلى مقام ابراهيم را جابه جا كنند، هيچ تغييرى درحدّ مطاف طبق فتواى قدما حاصل نخواهد شد.
6. مقام ابراهيم و نماز طواف
مسألۀ ديگرى كه در مورد مقام ابراهيم مطرح گرديده، خواندن نماز طواف نزد مقام ابراهيم است.
از آيۀ «وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلّىً» 1استفاده مى شود كه محل نماز طواف بايد از مقام ابراهيم اتخاذ شود. «مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ. . .» بيش از اين بيان نميكند كه محلّ نماز طواف بايد برگرفته از مقام ابراهيم باشد. بدين ترتيب مقام در نماز طواف موضوعيت پيدا ميكند. در هرجا كه قرار گرفته باشد؛ خواه در جوار كعبه و خواه در مكان كنونى، بايد در مقابل و جلو نماز گزار قرار گيرد. همچنان كه در روايت صحيحۀ معاويۀ بن عمار از امام صادق (ع) آمده است:
«تَأْتِى مَقَامَ إِبْرَاهِيمَ فَتُصَلِّى رَكْعَتَيْنِ وَ اجْعَلْهُ أَمَاماً. . .» . 2«به مقام ابراهيم ميآيى، پس آن را در مقابل و رو بهرو قرار ميدهى. . . .»
در روايت ديگر از امامصادق (ع) آمده است نماز طواف واجب، جز درپشت مقام جايز نيست:
«لَيْسَ لأَحَدٍ أَنْ يُصَلِّىَ رَكْعَتَىْ طَوَافِ الْفَرِيضَۀِ إِلاَّ خَلْفَ الْمَقَامِ لِقَوْلِ اللَّهِ - عَزَّ وَ جَلَّ - وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقامِ إِبْراهِيمَ مُصَلًّى فَإِنْ صَلَّيْتَهُمَا فِى غَيْرِهِ فَعَلَيْكَ إِعَادَۀُ الصَّلاَۀِ» . 3
«بر كسى جايز نيست دو ركعت نماز طواف را جز پشت مقام ابراهيم بخواند، به دليل بيان خداوند بزرگ كه فرمود: از مقام ابراهيم نمازگاه برگزينيد. پس اگر اين نماز را در غير اين مكان خواندى، بايد اعاده كنى.»
نمازگاه ابراهيم وپيامبر (ص)