14جلوه‌اى ديگر دارد و چه بسا پيوند تنگاتنگ مناسك حج با مراحل مختلف زندگى آن حضرت، نتيجۀ تلاش خستگى ناپذير ايشان در راه هدايت اهل زمين به سوى بندگى خداوند و مبارزه با جلوه‌هاى مختلف طاغوت بوده است.
در بيست و شش سوره از قرآن كريم، 69 بار از حضرت ابراهيم (ع) ياد شده و دو ويژگى اصلى آن حضرت مورد تأكيد قرار گرفته است: نخست، توحيد و يكتاپرستى و دوم، مبارزه با طاغوت و طاغوتيان.
توحيد حضرت ابراهيم (ع) ، تمامى ابعاد زندگى ايشان را تحت تأثير قرار داده بود؛ چنانكه قرآن كريم از زبان آن حضرت مى‌فرمايد: إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَاْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ؛ 1«من از روى اخلاص، پاكدلانه روى خود را به سوى كسى گردانيدم كه آسمان‌ها و زمين را پديد آورده است و من از مشركان نيستم.»
و در جاى ديگر، چنين اعلام مى‌دارد: قُلْ إِنَّ صَلاَتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ؛ 2«بگو نماز و تمام عبادات من و زندگى و مرگم، همه براى خداوند، پروردگار جهانيان است.»
و در ادامه، او و فرزندش بانگ بر مى‌آورند: رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ * رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا ؛ 3«پروردگارا! از ما بپذير، كه تو شنوا و دانايى. پروردگارا! ما را تسليم فرمان خود قرار ده! و از خاندان ما، امتى كه تسليم فرمانت باشند، به وجود آور، و مناسك و آداب دينى مان را به ما نشان‌ده.»
و شعار پر طنين آن حضرت در زندگى چنين بود: أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ ؛ 4«در برابر پروردگار جهانيان، تسليم شدم.»
ابراهيم (ع) در مقام مبارزه با كفر و شرك، قهرمان توحيد بود و در راه خدا از سرزنش و ملامت، هراسى به دل راه نداد. او در برابر نمرود، فرياد برآورد و با ستاره پرستان به منازعه برخاست و در حالى كه بت‌ها را با تبر خود خُرد مى‌كرد، از سر